የምህፃረ-ቃላት መፍቻ
አመትማ-አማራጭ መሰረተ ትምህርት ማዕከል (ABEC)
ኤይድስ-አኳየርድ ኢሚዩኒቲ ዲፊሸንሲ ሲንድሮም (AIDS)
ማስባ-ማዕከላዊ የስታቲስቲክስ ባለሥልጣን (CSA)
ክርልማ- ክርስቲያን የርዳታና ልማት ማህበር (CCRDA)
ዲሕልማ- የዲራሼ ሕዝቦች ልማት ማህበር (DHLM)
ኢኤኃኮ-የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ ኃይል ኮርፖሬሽን (EEPC)
ኢብ- የኢትዮጵያ ብር (EB)
የገእምአ-አፍሪካ-የገበሬዎች እርሻ ምርምር አመራር-አፍሪካ (FARM-AFRIKA)
ጠስ-ጠቅላላ ስብሰባ (GA)
ኤች አይ ቪ-የሰው ተፈጥሮአዊ መከላከያ አዳካሚ (HIV)
ሚልአ-(ግቦች) የሚሊኒየም ልማት አላማዎች( MDG)
መያድ-መንግሥታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች (NGO)
ፖኤማቴ-ፖሌቲካዊ፣ ኤኮኖሚያዊ፣ ማኽበራዊ፣ተክኖሎጂ (PEST)
ደኤክልማ-የደቡብ ኢትዮጵያ ሕዝቦች ልማት ማሕበር (SEPDA)
ጥድእአ-ጥንካሬ፣ ድክመት፣ እድገትና አደጋ (SWOT)
እ.አ.አ-እንደ አዉሮፓዊያን አቆጣጠር
የአማርኛ ፊደል አጠቃቀም
በ-ሀ፣ሐ፣ ኀ -ፈንታ በ-ኸ- ጸፀቅሜያለሁ
በ-ዐ-ፈንታ በ-ኣ- ተጠቅሜያለሁ-አ ኡ ኢ እ ኣ ኤ እ ኦ
በ-ሠ-ፈንታ በ-ሰ- ተጠቅሜያለሁ
በ-ጸ-ፈንታ በ-ፀ- ተጠቅሜያለሁ
- መግቢያ
የዲራሼ ሕዝቦች ልማት ማሕበር አትራፊና መንግሥታዊ ያልሆነ ድርጅት ነዉ፡፡ የተቋቋመውም ጥቅምት 11 ቀን 1986 ዓ/ም በጊዶሌ ከተማ ነዉ፡፡ አላማውም የአካባቢውን የሰው ኃይል፣ ቁሳቁስና ሃብት በማስተባበር ለልማት የሚውሉበትን ስልት በመንደፍና ተግባራዊ በማድረግ ለወረዳው ሕዝብ አበይት ችግሮች መፍትሄ ለመስጠት ነዉ፡፡ ማሕበሩ ከተቋቋመ ጊዜ ጀምሮ በእቀድ በተንቀሳቀሰባቸው አካባቢዎች ብዙ ውጤቶችን አስመዝግቧል፡፡ ከ42 በላይ የሆኑ ማሕበረሰቦችን ማዕከል ያደረጉ ፕሮጀክቶችን በመተግበር በቀጥታም ሆነ በተዘዋዋሪ መንገድ ከ100000 ለሚበልጡ የወረዳው ሕዝቦች ጥቅም አስገኝቷል፡፡
ማሕበሩ ፅናት ያለው ድርጅታዊ መዋቅር ስላልነበረው ጥሩ ሰራተኞችን ልስብ የሚችል ደመወዝ መክፈል ባለመቻሉና በሌሎችም ተመሳሳይ ምክንያቶች ሕዝቡን ለማስተባበርና ዓላማዎቹንም ተግባራዊ ለማድረግ ለተወሰነ ጊዜ ሳይችል ቀርቷል፡፡ ከ1996 ጀምሮ ግን ከገበሬዎች እርሻ ምርምር ኣመራር-አፍሪካ (ገእምኣ) -ኣፍሪካ፣ ከደኢሕልማ፣ ከሜርሲኬር(Mercy Corps)፣ ከክርስቲያን የርዳታና ልማት ማሕበር (ክርልማ)፣ ከጃፓን የዕርዳታ እና ኬስ ኤንድ ፓዝ (case and Path) ጋር መስራት ጀምሯል፡፡ ከገእም ስራ አመራር ጋር መስራቱ ሙሉ ጊዜዉን የሚሰራ የሰዉ ኃይል እንዲቀጥር ዲሕልማን ያስቻለ ሲሆን ይህም ማሕበሩ ሕብረተሰቡን ለማስተባበር እንዲችል እድል ፈጥሮለታል፡፡ ማሕበሩም እራሱን እንደገና አደራጅቶ የመጀመሪያውን የድርጊት እቅድ እንዲያዘጋጅ ረድቶታል፡፡ በተጨማሪም ገእምኣ-ኣፍሪካ ማሕበሩ የሶስት ዓመት ስልታዊ እቅድ (ከ1998-2001) እንዲያዘጋጅ የረዳ ሲሆን ተልእኮውንም በቅድሚያ ከተዘጋጁ ግቦችና ዓላማዎች አንፃር ለመገንዘብ እንዲችል በር ከፍቶለታል፡፡
የደቡብ ሕዝቦች ልማት ማሕበር ለዲሕልማ የቴክንክ ሰራተኞች ስለ ስልታዊ እቅድ አዘገጃጀት ስልጠና ሰጥቶ ነበር፡፡ በስልጠናው መንስኤነትም የወረዳው የገጠር የእርሻ ልማት፣ የትምህርት፣ የጤና፣ የገንዘብና የኤኮኖሚ የስራ ክፍሎች፣ ዲሕልማ፣ገእምአ-አፍሪካና ሌሎችም ዕጣ ያዦች በመረባረብ የመጀመሪያውን የዲሕልማን ስልታዊ ዕቅድ ከልሰው አዘጋጅተውለታል፡፡ በክለሳው ተግባር የተሳተፉትን የዲሕልማን አጋሮች ሁሉ ለበጎ ስራ ላጠፉት ወርቅ ጊዜ ከልብ እናመሰግናለን፡፡ ከክለሳው ወድህ የታየውን የስራ እንቅስቃሰና አዝማምያ በመገምገም ዲሕልማ ስልታዊውን ዕቅድ ይዘት አሁንና ወደፊት ከሚፈጠሩ ሁኔታዎች፣ ሀብትና ድርጅታዊ አቅም አንፃር ለማሻሻል ዕቅድ ይዟል ስለወረዳዉ አጭር መግለጫ
1.ስፍራ
የዲራሼ ወረዳ በደቡብ ብሔር ብሔረሰቦችና ሕዝቦች ክልል መንግስት ስር በተዋቀረው የሰገን አካባቢ ሕዝቦች ዞን ውስጥ ከሚገኙ ወረዳዎች አንዱ ነው፡፡ ስፍራውም ከሃገሪቱ ደቡብ ምዕራብ አቅጣጫ ላይ ሆኖ በሰሜን የጋሞ ጎፋ ዞን፣ በደቡብ የኮንሶ ወረዳ፣ በምእራብ አሌ ወረዳ፣ በምስራቅ የቡርጅና አማሮ ወረዳዎች ያካልሉታል፡፡ የወረዳው የቆዳ ስፋት 1532 ኪሎ ሜ. ካሬ ነዉ፡፡
- የእርሻ አካባቢ ሁኔታ
የእርሻ አካባቢን ሁኔታዎች ስርጭት በተመለከተ ቀጥሎ ያለው ሰንጠረዥ የሙቀት፣ የዝናብ፣ የመሬት ከፍታ፣ የአየር ጠባይና ከወረዳው መሬት የቆዳ ስፋት አንፃር ያላቸዉን ይዞታ ያሳያል
| አማካይ ሙቀት | አማካይ የዝናብ መጠን | የመሬት ከፍታ | የአየር ጠባይ አይነቶች | ጠቅላላ የቆዳ ስፋት |
| 21.3°C | ከ600-1600ሚሜ ይለያያል | ከ501-2500ሜትር ይለያያል | ቆላ፣ ደጋ፣ ወይና ደጋ | 48.61% 17.27% 35% |
- የመሬት አጠቃቀም መልክና እርሻ
የመሬቱ የቆዳ ስፋት 1532 ካሬ ኪ.ሜ ሲሆን 7.4%(11282 ሄክታር) ለግጦሽ የዋለ፣ 3.65%(5455 ሄክታር) በደንና 1.9%(2967 ሄክታር) በቁጥቋጦና ቆንጥር የተሸፈነ ነዉ፡፡ ለእርሻ የዋለዉ 48.75%(74609 ሄክታር) ሲሆን ሊታረስ የሚችለው ነገር ግን ገና ያልታረሰው 12.6%(19328 ሄክታር) ነው፡፡ 20.45%(31236 ሄክታር) ጥቅም የማይሰጥ ዱር መሬት ነው፡፡ የወረዳው መሬት ገፅታ ባብዛኛው ተራራማ ሲሆን ወጣ ገባ መሬት የበዛበት ነው፡፡ በተራራማው ቦታ የሚኖሩ ሰዎች እያረሱ የሚጠቀሙበት ቆላማና ለጥ ያለ አካባቢም አለ፡፡
ወረዳው የሚታወቀው ከእጅ ወደ አፍ በሆነ እርሻ ዘዴ ሲሆን የሚተማመነውም በዝናብ ነው፡፡ አተራረሳቸው ባህላዊ ስለሆነ ለተደጋጋሚ ድርቅና ያለወቅቱ የሚጥል ዝናብ ለሚያስከትለዉ የከፋ አደጋ የተጋለጡ ኽዝቦች ናቸዉ፡፡ በዝናብ ላይ በመተማመን የሚካሄደው የእርሻ ዘዴ ተቀይሮ ወደ መስኖ እርሻ መለወጥ ያለበት ሲሆን ለዚህም በሰው ኃይል ሊሰሩ የሚችሉ ለመስኖ ስራ አስፈላጊ ተቋማትና ማዘጋጀት አስፈላጊ ነው፡፡
ወረዳው በሰፋፊና ትናንሽ እርሻዎች የጥራጥሬ ምርት(71%) የታወቀ ሲሆን እንዲሁም መጠነኛ የሆነ ባቄላና ቦሎቄ (ከ13% በላይ)፣ ፍራፍሬና አትክልት (2%) ያመርታል፡፡ ዘንጋዳ፣ በቆሎ እና ጤፍ የወረዳው ዋና ዋና ሰብሎች ናቸዉ፡፡
በወረዳው ውስጥ የቤት እንሳትም በሕዝቡ ኑሮ ውስጥ ትልቅ ሚና ይጫወታሉ፡፡ በምግብነት፣ በገቢ ምንጭነት፣ በመጓጓዣነት፣ ለእርሻ ስራ እንዲሁም አዛባቸው በማዳበሪያነት ስለሚያገለግል ኢኮኖሚያዊ አስተዋፅኦዋቸው በቀላል የሚይታይ አይደለም፡፡ ከቤት እንስሳት የቀንድ ከብት 85%፣ በግና ፍየል 11.93%፣ የጭነት እንስሳት 7.51% ይሆናሉ፡፡
የዶሮ እርባታ ያለ ሲሆን 93.79% የአካባቢዉ ኣይነት፣ የተሻሻለ ዝርያ ዶሮዎች 6.21% ናቸዉ፡፡ የንብ እርባታ 99.50% በባህላዊ መልክ የሚካሄድ ሲሆን 0.5% ዘመናዊ ቀፎዎች ናቸዉ፡፡ እንደ ዲራሼ የግብርና ጽ/ቤት ጥናት ብዙ የወረዳዉ ገበሬዎች አዝመራ ጥሩ በሆነበት ወቅትም የምግ እጥረት ይጋጥማቸዋል፡፡ በገጠሩ መሬት አልባ የሆኑና ገቢ ምንጭ የለላቸው ቤተሰቦች ዋና ዋናዎቹ የድርቅ ተጠቂዎች መሆናቸዉ ታውቋል፡፡ ይሄው ሕዝብ ቀጣይነት ያለው የአቅም ግንባታ ፕሮግራም ሊዘረጋላቸውና ከግብርናው ውጪ ሊሳተፉበትና ኑሮዋቸውን ሊደጉሙበት የሚያስችሏቸው የእንቅስቃሴ አይነቶች ሊታቀድላቸው ይገባል፡፡
- ሕዝቦችና አሰፋፈራቸው
ከስታትስቲክስ ባለስልጣን በ2001/2 በወጣው መግለጫ መሰረት የወረዳው ሕዝብ ብዛት 103566 ሲሆን 87.3% የገጠር ነዋሪ፣ 12.7% የከተማ ነዋሪ ነዉ፡፡ የኽዝቡ አሰፋፈር ተመን በአንድ ኪሎ ሜትር ካሬ 84.81% ነዉ፡፡ ከሕዝቡ 57.7% ክርስቲያን፣ 30.32% ባኽላዊ ሃይማኖት ተከታይ ሲሆን 13% እስላሞች ናቸዉ፡፡ በወረዳው አራት ብሔረሰቦች ይኖራሉ፤ እነሱም ዲራሼ፣ ማሾሌ፣ ኩስሜና ሞስዬ ናቸዉ፡፡ በጊዶሌ ከተማ የሚኖሩት ግን የተለያዩ ብሔረሰቦች አባላት ናቸዉ፡፡ የሕዝቡ አሰፋፈር ባብዛኛው በተራራማ ቦታዎች ሲሆን የሚያካሕዱት የእርሻ ስራ ግን ቆላማ በሆኑ አካባቢዎች ነዉ፡፡ ይሄም ሁኔታ ደገኞቹን አርሶ አደሮች በቀን ከ10-15 ኪሎ ሜትር እንዲጓዙ ስለሚያደርጋቸዉ በጣም አድካሚ ነዉ፡፡
- ትምኽርት
የመጀመሪያ ደረጃ ት/ቤት በ2006 ዓ.ም 27 ት/ቤቶች 19959 ተማሪዎችን ሲያስተናግድ በ2007 ዓ.ም 28 ት/ቤቶች ሆነዉ 21,267 ተማሪዎች ተመዝግበዋል፡፡ የመጀመሪያ ደረጃ ት/ቤት (1-8) 15,664 ተማሪዎች (7-14) ከዚህ ዉስጥ 41.9% ሴት ተማሪዎች ናቸዉ፡፡ 2ኛ ደረጃ (9-12) በ2006 ዓ.ም በ2ቱ ት/ቤቶች 1,544 የነበረዉ በ2007 በጀት ዓመት ት/ቤቶች ወደ 4 አድገዉ የተመዘገበ ተማሪ ቁጥር 1,701 ሆኗል፡፡ ከዚሁ ውስጥ 40.56% ሴት ተማሪዎች ናቸዉ፡፡ ከ1-4 የሚያስተምሩ የመጀመሪያ ሳይክል 20 ሙሉ የአንደኛ ደረጃ ት/ቤቶች (1-8) 3 2ኛ ደረጃ ት/ቤቶችና (9-10) አንድ 2ኛ ደረጃና መሰናዶ ት/ቤት (9-12) በጥሩ ሁኔታ በመንቀሳቀስ ላይ ናቸዉ፡፡ በወረዳዉ 2 የመዋለ ሕፃናት ት/ቤቶች 13 ቅድመ መደበኛ ት/ት (0 ክፍል) 25 በቤተ ዕምነት የሚተዳደሩ ማዕከላት 98 የጎልማሳ ት/መ ቦታዎች ህ/ሰብን በማገልገል ይገኛሉ፡፡
2.6 ጤና
በወረዳ ውስጥ 1 ሆስፒታል፣ 4 ጤና ጣቢያዎች፣ 16 የጤና ኬላዎች፣ 1 የመንግሥትና 6 የግል መድሃኒት መሸጫ መደብሮች፣ 1 መካከለኛ የግል ክሊኒክ፣ 31 የመጀመሪያ ደረጃ የግል ክሊኒኮችና 1 የዓይን ክሊኒክ በአጠቃላይ የወረዳውን የጤና ሽፋን 80% እንዲሆን አድርጎታል፡፡ በአጠቃላይ 94 ኔርሶች፣ 15 የላቦራቶሪ ቴክኒሻኖች፣ 2 የቀዶ ጥገና ኦፊሰሮች(1 ሰልጣኝ)፣ 46 ጤና ኤክስቴንሽኖች(6ቱ ሰልጣኞች)፣ 16 የጤና መኮንኖችና 4 ሃኪሞች(2ቱ ሰልጣኝ) አሉ፡፡ በወረዳዉ ዉስጥ ያሉ የበሽታ ዓይነቶች ተላላፊና ፅዳት ከጎደለዉ የመጠጥ ዉሃ፣ ደካማ የፅዳት አጠባበቅ፣ ሕዝቡ በአከባቢ ጤናና ስለንጽህና አያያዝ ካለው ዝቅተኛ አመለካከት የሚመነጭ ነዉ፡፡
2.7 የውሃ ልማት
ለቤትም ሆነ ለልማት የውሃ መኖር ራስን ለቻለ ኑሮ ለመብቃት ወሳኝነት አለው፡፡ የውሃ ሃብት ለተፈጥሮ ሃብት ልማት ለሰው ሕይወት መኖር አስፈላጊ መሠረተ ልማት መሆኑ ተጨማሪ እውኔታ ነው፡፡ በወረዳው ውስጥ በበጋና በድርቅ ጊዜ የሚጠጣ ውሃ እጥረት አለ፡፡ በገእምአ -አፍሪካ በተደረገ መሰረተ ጥናት (በ2007) በወረዳው ውስጥ 110 የውሃ አቅርቦት ቦታዎች ሲኖሩ 67.3 % የተከለሉ ምንጮች፣ 8.2% በሞተር የሚሳቡ 29.5% ደግሞ ቅርበት ያላቸዉ ጉድጓዶች ናቸዉ፡፡ የከተማውና የተወሰኑ የገጠር አከባቢዎች ለመጠጥ የሚሆን ውሃ ሽፋን 39.86% ብቻ ነዉ፡፡ 50% የሚሆኑት ውሃቸውን የሚያገኙት ካልተጠበቁና ብክለት ካለባቸው የውሃ መንጮች ነው፡፡
2.8 መሰረተ ልማት
ወረዳው የ24 ሰዓት የመብራት አገልግሎት ሲኖረው ሽፋኑ ከ25% አይበልጥም፡፡ ዲጂታል ተሌፎን በጊዶሌ ሲገኝ የገጠር አካባቢዎች በፀሐይ ብርሃን ኃይል የሚሰሩ ቴሌፎኖች አላቸዉ፡፡ የሞባይል ቴሌፎን አገልግሎትም ከ60 ፐርሰንት ይሸፈናል ፡፡ መንገድን በተመለከተ ከአ/ምንጭ ወደ ጂንካ አስፋልት መንገድ የመሬት ሁኔታ ችግር ቢገጥመዉም በጊዶሌ በኩል ወረዳዉን ያቋርጣል፡፡ የገጠር ጥርጊያ መንገዶች ጊዶሌን ከብዙ የገጠር ቀበሌዎች ጋርም ያገናኛሉ፡፡ ወረዳዉ ባንክና ፖስታ ቤትን የመሳሰሉ ዘመናዊ መሰረተ ልማቶችም አሉት፡፡
- ኤች አይ ቪ ኤድስ(HIV/AIDS)
ኤች አይ ቪ/ኤድስ አለም አቀፍ ችግር ነዉ፡፡ የበሽታዉ በዲራሼ ወረዳና በጠቅላላ ሃገራችን መስፋፋት ለምናካህደዉ የሶሺዩ
ማኅበራዊና ኢኮኖሚክ ልማት ትልቅ ጋሬጣ ነዉ፡፡ ችግሩ የሆልስቲክ ሪስፖንስ ፓኬጅ መንደፍንና መንቀሳቀስን ይጠይቀል፡፡
3 የዲሕልማ አጀማመር
የዲራሼ ሕዝቦች ልማት ማሕበር፣ የሃገር ውስጥ፣ የመንግስት ያልሆነ ድርጅት፣ ጥቅምት 11 ቀን 1986 ዓ.ም በጊዶሌ ከተማ ተመሰረተ፡፡ ለምስረታው መንስኤዎቹ የመሰረተ ልማት እጦት፣ የጤናና የትምህርት አገልግሎት አናሳነት፣ የገዘፉ የዲራሼ ሕዝቦች ሶሺዩ ኢኮኖሚክ ችግሮች ነበሩ፡፡ ችግሮቹን ደረጃ በደረጃ ለመቅረፍም የዲራሼ ሕዝቦች እራሳቸውን በዲሕልማ ስር አደራጁ፡፡ የዲሕልማ መመሪያ የወረዳዉን የሰው ኃይል፣ ቁሳቁስና ገንዘብ በማስተባበርና በተግባር ሊተረጎም የሚችልበትን ስልታዊ እቅድ በመንደፍ የሕብረተሰቡን ችግሮች ለማቃለል ነዉ፡፡ ማሕበሩ ከተቋቋመበት ጊዜ ጀምሮ ከተንቀሳቀሰባቸው የልማት መስኮች አመርቂ ዉጤት አስገኝቷል፡፡
ልማት ማሕበሩ ከፋርም አፍሪካ እና ከሌሎች ረጂ ድርጅቶች ጋር ማሕበረሸቦችን ማዕከል ያደረጉ 44 ፕሮጀክቶችን በብር 9,654,222.44 ተግባራዊ በማድረግ በቀጥታም ሆነ በተዘዋዋሪ ከ100,000.00 በላይ ሕዝብ ተጠቃሚ አድርጓል፡፡ ለፕሮጀክቶቹ ተግባራዊነት የዋለው ሃብት የተገኘው ከበጎ አድራጊ ግለሰቦች፣ በሕዝብ ከተለገሰ ገንዘብ፣ ማሕበሩ ለእርዳታ ማሰባሰቢያ ካካሄዳቸው የተለያዩ ድርጊቶችና ከማሕበሩ ወጪ በተደረገ ገንዘብ ነው፡፡ በተሰበሰበው ገንዘብ መጋቢ መንገዶች ተሰርተዋል፣ የጤና ጣቢያዎች ተሰርተው ባስፈለጋቸው ቁሳቁስ ተሟልተዋል፣ በኮንስትራክሽን ዘርፍ ት/ት ቤቶች ተጠግነዋል፣ የእሕል መጋዚንና የሕዝብ መፀዳጃ ቤቶች ተገንብተዋል፣ ጀነሬተር ተገዝቷል፣ የፀረ-ኤድስ ቅስቀሳዎች ተካሕዷል እና ሌሎችም ሥራዎች ተከናውነዋል፡፡ በአጠቃላይ ማሕበሩ በገጠር ትምህርት ማስፋፋትና የሚሊንየሙ የልማት ግቦች እንዲሳኩ አበይት ሚና ተጫውተዋል፡፡ ዲሕልማ ከገእጥአ-አፍሪካና ከፓክት የነበረውን 1.8 ሚሊዮንና 800,000.00 ብር ወጪ የጠየቀውን የአራት አመት የፕሮጀክት ስምምነት ከጨረሰ በኋላ ሥራውን ከጃፓን፣ ከክርስቲያን በጎ አድራጎት ድርጅት/አይርሽ፣ ከፓክት/Pact/ እና ከማህበረሰቡ ጋር ቀጥሏል፡፡ በዚህም ጊዜ ውስጥሁለት ሕንፃዎች ያሉት ት/ት ቤት ከነቁሳቁሳቸው ገንብቶ በተሟላ መልኩ አጠናቋል፡፡ ብዙ ገንዘብ ከማሕበረሰቡ መዋጮና ከመንግሥት የተገኘ ነዉ፡፡
ማሕበሩ በውስን አቅሙ ከመርሲ ኮር /Mercy Corps/ ብር 38,295.00፣ ከኢዩ በደቡብ ኢትዮጵያ ሕዝቦች ልማት ማሕበር አማካይነት ብር 5,209 አግኝቶ በሴቶች ማብቃት ላይ ሥራ ሰርቷል፡፡ አሁን የዲሕልማ ከክርስቲያን በጎ አድራጎት/ሲ አይ ኤ/ ብር 1,269,530.41፣ ከጃፓን የብር3,495,252.62፣ ከኬዝ/Case/ የብር 166,638.00 እና ከፓዝ/Path/ የብር 417,843.41፣ ከክርስቲንሰን ፈንድ 280,047.00፣ ከሲ አር ዲ ኤ/ብርትሽ ካዉንስል/ ሲቪል ሶሳይቲ ሳፖርት ፕሮግራም ብር 667,337.00፣ ቀጥታ ከብርትሽ ካውንስል ሲቪል ሶሳይቲ ፕሮግራም ብር 714,070.00 የፕሮጀክት ስምምነት ተፈራርሞ ሰርቷል እየሰራም ነው፡፡ ዲሕልማ ማሕበረሰብን መሠረት ያደረገ ማሕበር ቢሆንም ከአባላት ጋር ያለው ግንኙነት የተጠበቀውን ያህል ጠንካራ አይደለም፡፡ ማህበረሰቡ ሰፊ ሃብት አለው፡፡ ሆኖም የማህበሩ ልማታዊ ዕቅድ እንደሚያሳየው ሃብቱ በሚገባ አልተሰበሰበም፡፡
4. ራዕይ፣ ተልዕኮ፣ ማኽበራዊ እሴቶች
4.1 ራዕይ
በ2020 (2012 ዓ/ም) ኢኮኖሚዉ የተገነባ፣ የበለፀገና ዘላቂ ልማት የሰፈነበት መካከለኛ ገቢ ያለዉ ሕብረተሰብ ተፈጥሮ ማየት
4.2 ተልዕኮ
ያሉትን ሃብቶች ማሰባሰብና ማስተባበር፣ ጠንክሮ መስራት፣ የውስጥና የውጪ ማህበሩን እጣ ያዦች ጥረቶች ቅንብር መፍጠርና በመንግሥትም ሆነ በሌሎች የልማት ድርጅቶች ትኩረት ያልተሰጣቸው የሕብረተሰብ ቁልፍ የልማት ችግሮችን ማቃለል
4.3 እሴቶች
- በአከባቢው ማኽበረሰብ ንቁ ተሳትፎ እናምናለን
- እኛ ለመኖራችን የምንተማመንበት ሕብረተሰብ ላይ ነዉ
- ራስ መቻልን እናራምዳለን
- ነገሮችን በእኩል መንፈስ እናያለን
- ዉጤታማና ቀልጣፋ በሆነ የሃብት አጠቃቀም እናምናለን
5.ዓላማ
እያንዳንዱ ማሕበረሰብ ዘላቂነት ያለው ኢኮኖሚያዊ ዕድገት እንዲመዘገብ በሀገሪቱ የልማት ሥራ ራስን እንዲችልና ተገቢ አስተዋፅዖ እንዲያበረክት ማስቻል ነው፡፡
6. የተሰጠ ኃላፊነት ትንተና
አዲሱ የዲህልማ መተዳደሪያ ደንብ የልማት ማህበሩን አስፈላጊነትና ከሁኔታዎች ጋር ያለውን ተዛማጅነት ያረጋግጣል፡፡ ጠቅላላው ጉባኤም በወሰደው አቋም ማህበሩን በማቀፍ ልማትን በሚመለከት ተቋሙ እንድሆን ሥልጣን ሰጥቶታል፡፡ ማህበሩ በአከባቢ የመንግሥት ያልሆነ ድርጅት በኢትዮጵያ ፌዴራል ዲሞክራቲክ ሪፓብሊክ ተመዝግቧል፡፡
6.1 ማህበሩ የሚከተሉት ህዝባዊ ስልጣን ተሰጥቶታል
1/ በልማት ተግባር ለሚንቀሳቀሱ የመንግሥት ካልሆኑ ድርጅቶች ጋር በመተባበር ይሰራል፡፡
2/ የአከባቢ ሃብትን በማሰባሰብ አቅም ግንባታ፣ የኢኮኖሚና ማህበራዊ መሠረተ ልማት፣ የአከባቢ ጥበቃና ልማት፣ ባህላዊ ዕድገትና የመሳሰሉት እንቅስቃሴዎችን ያካህዳል፡፡
7. የባለድርሻ አካላት ትንተና
ዲሕልማ የውስጥና የውጪ እጣ ያዦች አሉት፡፡ የውስጥ እጣ ያዦች የአመራሩ ሠራተኞች፣ የቦርድ ዳይረክቴሮች፣ የጠ/ጉባኤ አባላት፣ ቅርንጫፍ ቢሮዎችና አባላት ናቸው፡፡ እነሱም ስለማህበሩ ጊዜውን የጠበቀና አሳማኝነት ያለው ዘገባ ይፈልጋሉ፣ በማብበሩ ውሳኔ መስጠት ላይ ይሳተፋሉ፣ ለማሕበሩ ዘላቂነት ይሠራሉ፡፡ እነዚህ ነገሮች ካልተሟሉ እጣ ያዦች በማሕበሩ ላይ የነበራቸው ዕምነት ይጠፋል፡፡ የማሕበሩ ውጤታማነት አጠያያቂ ይሆናል፡፡ይህ እንዳይሆን ማህበሩ ሁሉንም የልማት ተዋንያን በተለይም የውስጥ እጣ ያዦችን በሥራ ማሳተፍ አለበት፡፡ ተጨማሪ ማብራሪያ(Annex (A))ን ይመልከቱ፡፡ የዉጪ እጣ ያዦች የሚባሉት የአከባቢው መንግሥትን፣ የአከባቢ ሕዝባዊ ተቋሞችን፣ የፍትህ ሚንስቴር፣ ከማህበሩ ጋር የሚሠሩ መንግሥታዊ ያልሆኑ ድርጅቶችን ያጠቃልላል፡፡ በዋና የልማት ተዋንያንነታቸው የውጪ እጣ ያዦች በዲህልማ ስኬቶች ላይ በጎ ወይም አፍራሽ ተፅዕኖ ሊያሳርፉ ይችላሉ፡፡ እያንዳንዱ የውጪ እጣ ያዥ የሚጠብቀው የየዕለት ውጤት አለው፡፡ የጠበቁት ውጤት ካልተገኘ ሊያሳዩ የሚችሉት ምላሽም በዲህልማ አስተዳደር በኩል በተጠበቁት ውጤቶች ላይ ያለው ቁጥጥር በተቀፅላ(B) ተመልክቷል፡፡ የውጪ እጣ ያዦች ከዲህልማ ግልፅነት፣ ተጠያቂነት፣ ወቅታዊ ሪፖርትና የተሸሻለ አገልግሎት አሰጣጥ ሥርዓት ይጠብቃሉ፡፡ የጠበቋቸው ዉጤቶች ካልተገኙ በማህበሩ ላይ እምነት ሊያጡና አንዳንዶችም ትብብራቸውን ሊሰርዙ ይችላሉ፡፡ ጠቅላላ ትንተና ተቀፅላ(B)ን ይመልከቱ፡፡
7.1 የጥድእአ/ፓኤማቴ ትንተና
በጥድእአ ትንተና የዲህልማ ጥረቶች ሊያቃኑ ወይም ሊጎትቱ ስለሚችሉ የውስጥና የውጪ ሁኔታዎች ሃተታ ተሰጥቷል፡፡ የውስጥ ሁኔታዎች በዲህልማ ጥንካሬና ድክመት ላይ ያተኮረ ሲሆን የውጪ ሁኔታዎች በፖለቲካ፣ ኢኮኖሚ፣ ማህበራዊ፣ ተክኖሎጂካላዊና በተፈጥሮ አከባቢ ላይ አትኩሯል፡፡ (ለትንተና ተቀፅላ IIን ይመልከቱ፡፡)
ትንተናዉ ዲህልማ የሚከተሉት ጠንካራ ጎኖች (ጥንካሬ፣ዕድል) እና ደካማ ጎኖች (ድክመት፣ አደጋዎች) እንዳሉት አሳይቷል፡፡
7.2 ጠንካራ ጎኖች
- ሊተገበር የሚችል ራዕይ አለው
- ግልፅ የሆነ ከጠ/ጉባኤ እስከ መንደር የልማት ኮሚቴ ወይም ተንቀሳቃሽ የልማት ቅርንጫፍ መኖር
- ጉዳዩ ስለሚመለከታቸው እጣ ያዦች ወቅታዊ ገንዘብ ነክና ልማት ነክ ሪፖርት ማቅረብ
- ጥሩ የአሰራር ባህል
- የሰው ሃብትን በሚመለከት ፖሊሲ መኖር
- የሂሳብ አያያዝ ሰነድ መኖር
- የውስጥ ቁጥጥር ሥርዓት መዘርጋቱ
- በየበጀት ዓመቱ በውጪ ኦዲቴሮች ሂሳብ ማስመርመሩ
- የሃብትና ንብረት አጠቃቀም ሥርዓት መኖር
- ከአጋር መንግሥታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች ጋር ያለው መልካም ግንኙነት
- የገንዘብ ምንጭና መሠረቱን ለማስፋት የተደረገ መልካም ጥረት
- ማህበራዊና ኢኮኖሚያዊ አገልግሎት ለማቅረብ የተደረገ ጥረት
- መሠረተ ማህበረሰቦች በልማቱ እንዲሳተፉ የተደረጉ ሁኔታዎች መመቻቸት
- የፖለቲካ መሪዎች ለልማቱ ያላቸው ፍላጎትና ቁርጠኝነት
- ለእርዳታ አቅራቢዎችና ሰብዓዊ ድርጅቶች ተመቻችቶ ያለ የአከባቢ ሰላምና መረጋጋት
- ብሄራዊ እድገትና ትራንስፎርሜሽን ዕቅድ መኖርና ተግባራዊነቱ
- ጠንክሮ የሚሠራ የገበሬዎች ማህበረሰብ መኖሩ
- የተትረፈረፈ የሰው ኃይል መኖሩ
- ማህበረሰቡን ማዕከል ያደረጉ ድርጅቶች መኖር
- የማህበራዊ አገልግሎቶችና መሠረተ ልማቶች መኖር
- የመረጃ መለዋወጫ ተክኖሎጂ(ICT) መስፋፋት
- ምርታማነት ለማሳደግ የቀረቡ ተስማሚ ተክኖሎጂዎች
- ለእርሻ የሚመች የአከባቢ ምህዳር መኖር
- የHIV/AIDS ስርጭት መቀነስ ላይ እየተደረገ ያለው ጥረት ጠናካራ መሆን
7.2 ደካማ ጎኖችና አደጋዎች
- የአከባቢ ማህበረሰቦችና የዲህልማ ቅርንጫፎች የተዳከመ ልማታዊ ተሳትፎ
- የተዳከሙ መቆጣጠሪያና መገምገሚያ ሥርዓቶች
- የሚያስጎመዥ ደመወዝ፣ ጥቅማጥቅምና ሰነዳዊ አቅርቦት(ፓኬጅ) አለመኖር
- በፋይናንስ ዕቅድና በጀት የሙያ እጥረት
- ደካማ የገንዘብ ምንጭ
- ከአባላት፣ ከአከባቢ ማህበረሰብና ከቅ/ጽ/ቤት ጋር ያለ የደከመ ግንኙነት
- በአስተዳደርና በቦርድ አባላት ዘንድ የታየው የቁርጠኝነት ማነስ
- የአከባቢው ማህበረሰብ የሃብት አጠቃቀም አናሳ መሆን
- ለእርሻ የሚውል የመሬት እጥረት
- የተፋጠነ የሕዝብ ቁጥር እድገት
- በመጥፋት ላይ ያለ የአከባቢ ትስስርና የአከባቢ በቀል ዕውቀት
- ዝቅተኛ የማህበራዊ አገልግሎት አቅርቦት
- ዘመናዊ ቴክኖሎጂን ያለው ዕውቀትና የሙያ እጥረት ባለውም ገብቶ ለመጠቀም ያለው ችግር
- የመሬት መሸርሸርና የደኖች ጥፋት/ደካማ ተፈጥሯዊ ሃብት አያያዝ ሥርዓት
8. የተመረጡ ስልታዊ ጉዳዮች
ስልታዊ ጉዳዮች የሚባሉት ማህበሩ ዓላማዎቹን ከግብ እንዳያደርስ የሚያደናቅፉት ትልቅ ተፅዕኖና ወሳኝነት ያላቸው ችግሮች ናቸው፡፡
ስልታዊ ጉዳዮች የሚመነጩት በተጨባጭ ሁኔታዎች ላይ በሚደረጉ ጥልቅ ጥናቶች እና በተፈለገው መሃል ያለው የአገልግሎት አቅርቦት ላይ ከሚካሄድ ምርመራ ነዉ፡፡
ከተደረሰባቸው ስልታዊ ጉዳዮች መሃል ትልቅ ተፅዕኖ የሚያደርጉትና አስቸኳይነት ባሻገር ለድርጅቱ የአመለካከት እምነቶች(values) የሚቀርቡት የሚከተሉት ናቸው፡፡
- ውስን የገንዘብ አቅም
- ከፍተኛ የገጠርና የከተማ ድኽነት
- የኤች አይ ቪ/ኤድስ ስርጭት
- አቅምን አሟጦ አለመጠቀም
- ዝቅተኛ ተግባራዊ የማድረግና የአፈፃፀም አቅም
- የአከባቢ ማኽበረሰብ ያለውን ውስን ሃብት በአግባቡ ያለመጠቀምና በጋራ ለልማታዊ ሥራ አስተዋዖ ያለማድረግ ችግር
የተፈጥሮ ሃብት መመናመን
- ህ/ሰቡ ለተክኖሎጂ አጠቃቀም ያለው ግንዛቤ አለመዳበር
9. ስልታዊ ዓላማዎች
በስልታዊ ዕቅድ አፈፃፀም መጨረሻ የሚከተሉት ስልታዊ ዓላማዎች ታምኖበታል፡፡
- የዲሕልማን የ2008(2015) ፕሮግራም በጀት በ200% ከፍ ማድረግና ከጥር 2008 ጀምሮ በየዓመቱ በ10% ማሳደግ
- የታለሙትን ቤተሰቦች ገቢ በ150% ማሳደግ
- ከተሸረሸረዉ የወረዳዉ መሬት 15% ማዳን
- የመጠጥ ውሃ አቅርቦትና የጤና አጠባበቅ ሽፋንን በ10% ማሳደግ
- የወረዳዉ ሕዝብ 100% በዲሕልማ የልማት ፕሮግራም ውስጥ እንዲንቀሳቀስ ማድረግ
- የመጋቢ መንገዶችን ሽፋን በ10% ማሳደግ
- ጠቅላላ የትምህርት ተሳትፎን በ10% ማሳደግ
- በኤች አይ ቪ/ኤድስ ከተያዙና ከተጎዱ ቤተሰቦች የ50% ማህበራዊና ኢኮኖሚያዊ ፍላጎት ማሟላት
10. ስልታዊ መፍትኼዎች
የዲሕልማ የ2008 ዓ/ም (2015) ዓመት በጀት በ200% ማሳደግና ከጥር 2008 ዓ/ም (2016) ጀምሮ በየዓመቱ በ10% ማሳደግ
- የታለሙ ቤተሰቦችን ገቢ 80% ማሳደግ
- ገቢ ማስገኛ እንቅስቃሴዎችን መጀመርና ማስፋፋት
- የመሬትና የሰው ኃይል ምርታማነት ማሳደግ
- የተሸረሸረውን የወረዳውን መሬት 10% ማዳን
- ውሃ በሚሸረሽረው አከባቢ የጋራ ተሳትፎ አሠራር ማራመድ
- ሃገር በቀል በሆነ ዘዴ አፈርንና ውሃ መንከባከብ
- ተስማሚ ተክኖሎጂ መጠቀም
- የመጠጥ ውሃና የጤና ጥበቃ ሥርዓት ሽፋንን በ5% እንዲጨምር ማድረግ
- የመጠጥ ውሃ ምንጭ ማጎልበትና ማከፋፈያ ማስፋፋት
- የአከባቢ ንፅህናን ማስፋፋት
- የዲራሼ ሕዝቦች በዲሕልማ የልማት ፕሮግራም ውስጥ 100% እንዲሳተፉ መቀስቀስ
- ያለውን የዲሕልማ መዋቅር ማሻሻልና ማጠናከር
- የሕዝብ መገናኛ አሠራሮችንና የሕዝብ ግንኙነትን ማጠናከር
- የመጋቢ መንገዶችን ሽፋን በ10% ማስፋፋት
- በሕዝብ ተሳትፎ የሚሰሩና የሚጠገኑ መጋቢ መንገዶችን ማስፋፋት
- የትምህርትን ተሳትፎ በ10% ማሳደግ
- ተጨማሪ መማሪያ ክፍሎችን መስራትና የውስጥ ቁሳቁሶችን ማሟላት
- በተፈጥሮአዊና በማሕበራዊ ችግሮች በቀላሉ ሊጎዱ ለሚችሉ ልጆች ስነ-ልቦናዊና ማሕበራዊ ድጋፍ መስጠት
- 75% ለሚሆኑት የHIV/AIDS ተጠቂዎችና ተጎጂዎች ማሕበራዊና ኢኮኖሚያዊ ድጋፍ መለገስ
- ለተጠቂዎቹና ተጎጂዎቹ እንክብካቤ ማድረግና ድጋፍ መስጠት
- በሽታው እንዳይስፋፋ መከላከል
11. አበይት ተግባሮች
- የዲሕልማ የ2008 ዓ/ም(2015) ፕሮግራም በጀት በጃንዋሪ 2016 በእጥፍ ማሳደግና ከዚያ በኋላ በየዓመቱ በ10% እንዲጨምር ማድረግ ቀጣይ የገቢ ማሰባሰቢያ ምንጮችን ማስፋት
- 6 ሚሊዮን ብር ከባዛር መሰብሰብ
- የፕሮጀክት ሰነዶች ማዘጋጀት
- ልዩ ልዩ ኮሚቴዎች መመስረት
- የባዛር ፕሮግራሙን በሰፊው ማስተዋወቅ
- ደጋፊዎችን ለይቶ ማወቅና ማቅረብ
- ባዛርና የውይይት መድረክ ማዘጋጀት
- ተግባሩን መገምገምና ሪፖርት ማዘጋጀት
- 3.00 ሚሊዮን የአባልነት መዋጮ መሰብሰብ
- ከአባላት ጋር ስብሰባ ማካኼድ
- የአባልነት መዋጮን ማሻሻል
- አዳዲስ አባላት እንዲገቡ መቀስቀስ
- የአባልነት መዋጮን በሥርዓትና በትክክል መሰብሰብ
- ቀጥይነት ሊኖራቸው ከሚችሉ አዳዲስ የገቢ ምንጮች 200,000 መሰብሰብ
- ማረፊያ ቤቶች ማዘጋጀት
- ኢንተርኔት ካፌ ማዘጋጀት የባሕል ሙዚዬም መገንባት
- ብር 2,000,000 ከነባርና ከተለያዩ የገቢ ምንጭ ሊሆኑ ከሚችሉ ተቋማት መሰብሰብ
- የገንዘብ አሰባሰብ ዘዴዉን ማጠናከር
- ከነባር የገንዘብ ምንጮች በስልትና በሥርዓት መሰብሰብ
- ብር 11,000,000 ከረጂ ድርጅቶች መሰብሰብ
- ፍላጎት ዳሰሳ ጥናት ማካሄድ
- የፕሮጀክት ፕሮፖዛሎች(እቅዶች) ማዘጋጀት ሰብኣዊ ድርጅቶችንና ረጂ የልማት ድርጅቶች ጋር ለመስራት ጠንከር ያለ የማሳመኛ ሥራ መሥራት
- 5 ሚሊዮን ብር በግል ከሚንቀሳቀሱ ሰዎች፣ ድርጅቶችና ማኽበረሰብ በገንዘብ፣ በእቃ ወይም በጉልበት አስተዋፅኦ እንዲያደርጉ መቀስቀስ
- በቀበሌዎች ደረጃ ፍላጎት ማወቂያ ጥናት ማካሄድ
- በማሕበረሰቡ ፍላጎቶች ላይ የተመሠረቱ ፕሮጀክቶች ማዘጋጀት
- ከቀበሌ ነዋሪዎች የሚሰበሰበውን መዋጮ በገንዘብ ወይም በዓይነት መቀበል
- በወረዳው ውስጥም ሆነ ዉጪ ከሚገኙ ግለሰቦችና ድርጅቶች ወይም ኩባንያዎች እንዲሁም እርዳታ ለጋሽ ድርጅቶችን በማሳመን እርዳታ መሰብሰብ
- ከወረዳዉ 15% የሚሆነውን የተሸረሸረና ሊሸረሸር የሚችል ቦታን ማዳንና መንከባከብ
- ውሃ በሸረሸረው አከባቢ የጋራ ተሳትፎ በ18 ቀበሌዎች ማራመድ
- የተሸረሸረ መሬትን ወደ ነበረበት ሁኔታ መመለስ
- በሀገር በቀል ጥበብ አፈር ውሃ የመንከባከብ ዘዴን በመሳሰሉ መንገዶች መጠቀም፣ አከባቢውን ማጠር፣ በእርከን መጠቀም ወዘተ፡፡
- ማህበረሰቡን የአፈርና ጥበቃ በጋራ ተሳትፎ ስለሚደረግበት ማሰልጠን
- ማህበረሰባዊ ውይይት ማዘጋጀት
- ለአፈርና ውሃ ጥበቃና እንክብካቤ ጠቃሚ የእርሻ መሣሪያዎች ማቅረብ
- ነባር የችግኝ ቦታዎችን ማጠናከር
- መልሶ ደን ማልማትን በጋራ መሬት ላይ ማካሄድ እና ኃይል ቆጣቢ ቴክኖሎጂዎችን ማስፋፋት
- በግል የእርሻ ቦታዎች ላይ መጠነኛ የዛፍ ተከላ ማካሄድ
- የመጠጥ ውሃ እና የንፅህና ሽፋንን በ7.5% ማሳደግ
- የ6 ቀበሌዎችን የመጠጥ ውሃ ቦታዎችን ማጎልበት
- 4 የምንጭ ቦታዎችን ማጎልበት
- ነባር የውሃ ቦታዎችን ማስፋፋት
- የአከባቢንና የግል ንፅህናን የወረዳውን ቤተሰቦች 20% እንዲሸፍን ማድረግ
- ማህበረሰቡን ስለአከባቢና ስለግል ንፅህና ማስተማር
- የሽንት ቤት ደረቅ ጉድጓድ አሠራርን ማስተማር
- የዲራሼ ማሕበረሰብ 100% በዲሕልማ የልማት ጥረት እንዲሳተፍ መቀስቀስ
- በሁሉም ደረጃ የሚገኙትን ነባር የዲሕልማ መዋቅር ማጠናከር (ጠቅላላ ስብሰባ፣ኦዲት ኮሚቴ፣ ቦርድ፣ የሥራ አመራር፣ 24 ቅርንጫፎች)
- በዲሕልማ መተዳደሪያ ደንብ መሠረት መደበኛ ስብሰባዎችን ማካሄድ
- ነባር ቅርንጫፍ ቢሮዎችን ማጠናከርና አዳዲስ ማቋቋም
- የዲሕልማን የአሰተዳደር ሠራተኞች በሥራቸው ላይ ማሰልጠን፣ ጥሩ ደመወዝ መክፈልና አዳዲስም መቅጠር ችሎታቸውን ማሻሻል
- እርዳታ ሊሰጡ የሚችሉትን ለጋሽ ድርጅቶች በእርስ በርስ ግንኙነት እና የኅዝብ ግንኙነትን በማጠናከር 100% መድረስ
- ብሮሸርስ፣ በራሪ የወረቀት መግለጫዎች፣ መፅሔቶችና የዜና እትሞች ማዘጋጀትና ማሰራጨት
- የዲህልማን ዌብ ሳይት ማጠናከርና አገልግሎት ማስፋፋት
- የዲሕልማን ማስታወቂያ መለጠፊያዎች በሚታዩ ቦታዎች መስቀል
- የዲሕልማን ቢል ቦርድ በሚታዩ ቦታዎች ማቆም
- ከተባባሪ እርዳታ ድርጅቶች ጋር የፊት ለፊት ግንኙነት ማድረግ
- የመጋቢ መንገዶችን ሽፋን በ10% ማሳደግ
- 60 ኪ.ሜ መጋቢ መንገድ በሰው ኃይል ማሠራት /መጠገን(40 ኪ.ሜ ጥገና 20 ኪ.ሜ አዲስ
- ከማሕበረሰቡ ጋር ስብሰባ ማድረግና መወያየት
- በመጋቢ መንገድ ሥራና ጥገና ማኽበረሰቡን መቀስቀስና ማሳተፍ
- የትምሕርትን ተሳትፎ በ5% ማሳደግ
- እያንዳንዳቸው አምስት አምስት መማሪያ ክፍሎች ያላቸው አምስት ህንፃዎች መገንባት
- የማስተማሪያ ሃብቱን ከልዩ ልዩ ምኝጮች ማሰባሰብ
- ተጨማሪ አምስት መማሪያ ክፍሎች ሠርቶ በቁሳቁስ ማሟላት
- ለ300 ወላጅ አጥና ለጉዳት ሊጋለጡ ለሚችሉ ልጆች ስነ ልቦናዊና ድጋፍ ማድረግ
- የትምህርት መሣሪያዎች ማቅረብ
- የገንዘብ ድጋፍ ማድረግ
- በHIV/AIDS ከተጠቁና ችግር ላይ ከወደቁት ቤተሰቦች መሃል ለ66% ማሕበራዊና ኢኮኖሚያዊ ችግር ትኩረት መስጠት
- ለ160 የቫይረሱ ተጠቂዎች እንክብካቤና ድጋፍ መስጠት
- በHIV/AIDS ለተጠቁ ቤተሰቦች ልጆችም የትምሕርት መሣሪያዎች መስጠት
- በገቢ ማስገኛ እንቅስቃሴዎች በቫይረሱ የተጠቁ ቤተሰቦችን ማሳተፍ
- በቫይረሱ ለተጠቁ ቤተሰቦች የገቢ ማስገኛ ሥልጠና መስጠት
- ከወረዳዉ አምራች ሕዝብ 80% ስለበሽታው ያላቸውን የንቃት ደረጃ ከፍ ማድረግ
- የTOT ስልጠና ወርክሾፕ ማዘጋጀት
- ማሕበራዊ ውይይት ማካሔድ
- ፀረ-HIV/AIDS ክበቦችን ማጠናከር
- በHIV/AIDS ምክርና ምርመራ ማበረታታት
12. የሚጠበቁ ውጤቶች
በስልታዊ ዕቅድ መጨረሻ
- 31,031,530 የልማት ብር ተገኘ
- የ2850 ቤተሰቦች የገቢ ደረጃ 50% ተሸሻለ
- ከተሸረሸረው መሬት 15% አገገመ
- የመጠጥ ውሃና የንፅሕና ሽፋን በ10% ጨመረ
- በዲሕልማ የልማት እንቅስቃሴ ዙሪያ የዲራሼ ማህበረሰብ 100% ተሳተፈ
- የውስጥ ለውስጥ መንገድ ሥራ ሽፋን ወደ 314.2 ኪ.ሜ አደገ
- የትምሕርት ተሳትፎ 10% ጨመረ
- የHIV/AIDS የመስፋፋት ሁኔታ በ80% ቀነሰ
13. ስልታዊ የተግባር እቅድ (2016-2018) (2008-2010)
| ተ.ቁ | የስልታዊ እቅድ አላማዎች | ስልታዊ እቅዶችና አበይት ተግባራት | የሚጠበቁ ዉጤቶች | መለኪያ | ብዛት | ፈፃሚ | |||||
| 2016 | 2017 | 2018 | ማስፈፀሚያ በጀት በሚሊዮን ብር | ||||||||
| 1 | የዲኽለማ የ2016 እኤአ ፕሮግራም በጀት 2016 እኤአ በ200% ማሳደግና ከዚያ በኋላ በየዓመቱ 10% ማሳደግ በራስ ተነሳሽነት የሚደረግ ድጎማ | 1.1 የማይነጥፉ የገንዘብ ምንጮችን ማስፋት | 4431600 ብር መሰብሰብ | ብር | 4431600 | ዲኽልማ እና ባለዲርሻ አካላት | |||||
| 1.1.1 ባዛር ማዘጋጀትና ገቢ መሰብሰብ | 2750000 ብር መሰብሰብ | ብር | 3 | ›› ›› | 0.5 ሚሊዮን | 1 ሚሊዮን | 1.25 ሚሊዮን | 0.825 | ዲኽልማ | ||
| ባዛር ማዘጋጀት | ቁጥር | 3 | ›› ›› | 1 | 1 | 1 | |||||
| 1.1.2 የአባልነት ክፊያን የመሰብሰብ ችሎታን ማሳደግ | 993000 ብር መሰብሰብ | የአባላት ብዛት | 23,730 | ›› ›› | 7170 | 7884 | 8676 | 0.146522 | ዲኽልማ | ||
| ብር | 993000 | ›› ›› | 300,000 | 330,000 | 363,000 | ||||||
| 1.1.3 አዳዲስ የማይነጥፉ የገንዘብ ምንጮችን መፍጠርና ገንዘብ መሰብሰብ | 2 የገቢ ምንጮች ተፈጠሩ | ብዛት | 2 | ›› ›› | 1 | 1 | 2.3 | ዲኽልማ | |||
| 118000 ሚሊዮን ብር ተሰበሰበ | ብር | 118,000 | ›› ›› | 36,000 | 41,000 | 41,000 | |||||
| 1.1.4 ነባር የገንዘብ ምንጮችን ማጠናከር | 75600 ብር ተሰበሰበ | ብር | 75600 | ›› ›› | 25,200 | 25,200 | 25,200 | 0.0278 | ዲኽልማ | ||
| 1.1.5 የፕሮግራም(ፕሮጀክት) በጀት ስፖንሰሮች ማግኘት | 450000 ብር ተሰበሰበ | ብር | 4.5 ሚሊዮን | ›› ›› | 1.5 ሚሊዮን | 1.5 ሚሊዮን | 1.5 ሚሊዮን | 0.45 | ዲኽልማ | ||
| የፕሮጀክቶች ብዛት | 5 | ›› ›› | 1 | 2 | 2 | ||||||
| 1.1.6 የማኽበረሰቡና የግለሰቦች መዋጮ እንዲጨምር መቀስቀስ | 45,000 ብር ተሰበሰበ | ብር | 45,000 | ›› ›› | 15,000 | 15,000 | 15,000 | 0.0675 | ዲኽልማ | ||
| 2 | የተሸረሸረና ሊሸረሸር ከሚችል የወረዳዉ መሬት 9% ማዳን | 2.1 ዉኻ በሚሸረሽረዉ አከባቢ የጋራ ተሳትፎ ማራመድ | 9% ድኗል | ||||||||
| 2.1.1የተሸረሸረ መሬት እንዲያገግም ማድረግ | 9,000 ኼክታር | ኼክታር | 9,000 | ዲኽልማና ማ/ሰቡ | 4,500 | 4,500 | 0.5 | ዲኽልማና ማ/ሰቡና ደጋፊዎቹ | |||
| 2.1.2የማህበረሰብ TOT ስልጠና | 180 ሰልጣኞች | ብዛት | 180 | ዲኽልማ | 180 | 0.075 25 | |||||
| 2.1.3የማኽበረሰብ ዉይይት | 144 ዉይይቶች | ብዛት | 144 | ዲኽልማና ሠልጣኞች | 48 | 48 | 48 | 0.432 | |||
| 2.1.4የችግኝ ቦታዎችን ማጠናከር | 6 ቦታዎች | ብዛት | 6 | ዲኽልማ | 2 | 2 | 2 | 0.9 | |||
| 2.1.5የጋራ ቦታዎችን ደን ማልበስ | 15 ኼክታር | ብዛት | 25 | ዲኽልማ | 5 | 5 | 5 | 0.02364 | |||
| 3 | የመጠጥ ዉኻና የፅዳት ጥበቃና ሽፋን በ6% ማሻሻል | 3.1 የመጠጥ ዉኻ አቅርቦትን ማስፋፋት | በ6% የመጠጥ ዉኻ ሽፋን ማስፋፋት | ቁጥር | 3 | 1 | 1 | 1 | 1.8695 | ዲኽልማ፣ ማኽበረሰብና ደጋፊ | |
| 3ምንጮች ማጎልበት | ቁጥር | 3 | ዲኽልማና ማኽበረሰብ | 1 | 1 | 1 | 1.25 | ||||
| ነባር የዉኻ ቦታዎችን ማስፋት | ቁጥር | 1 | ዲኽልማና ማኽበረሸብ | 1 | 0.05 | ||||||
| 3.2 ማኽበረሰቡ የአከባቢና የግል ንፅሕናን እንዲጠብቁ ማድረግ | ከቤተሰቦች 10% ተሸፈኑ | 1. 9335 | |||||||||
| TOT ስልጠና | 50 የTOT ሰልጣኞች | ቁጥር | 50 | ዲኽልማ | 15 | 15 | 20 | 0.016 | |||
| የማኽበረሸብ ሽልፀና | 3000 ቤተሰቦች ሰለጠኑ | ቁጥር | 3000 | TOT ሰልጣኞች | 1000 | 1000 | 1000 | ||||
| የጋራ ሽንት ቤት ግንባታ | 45 ደረቅ ሽንት ቤቶች ተቆፈሩ | ቁጥር | 45 | 15 | 15 | 15 | |||||
| 4 | የዲራሼን ማኽበረሰብ 60% በዲኽልማ እንቅስቃሴ ማሳተፍ | 4.1 የዲኽልማን ድርጅታዊ መዋቅር በየደረጃዉ ማጠናከር | 60% አቅም ገንብተዋል | ||||||||
| 4.1.1 መደበኛና ወቅታዊ ስብሰባዎችን ማካኼድ | 963 የተካኼዱ ስብሰባዎች | ቁጥር | 963 | በየደረጃዉ ያሉ የዲኽልማ መዋቅሮች | 321 | 321 | 321 | 0.05 | |||
| 4.1.2 አዳዲስ የዲኽልማ ቅርንጫፍ ቢሮዎች መክፈትና ነባሮቹንም ማጠናከር | 25 አዳዲስ ቅርንጫፎች ተቋቋሙ | ቁጥር | 25 | ዲኽልማ | 25 | 25 | 25 | 0.19311 | |||
| 4.1.3 የዲኽልማን የአስተዳደር ሠራተኞች አቅም መገንባት | 23 የሰለጠነ የሰዉ ኻይል | ቁጥር | 23 | ዲኽልማ | 15 | 20 | 23 | 1.7206 | |||
| 6 የሰለጠኑ የአስተዳደር ሠራተኞች | ቁጥር | 6 | ዲኽልማ | 3 | 3 | ||||||
| 4.2 ኮሚኒኬሽንና የኽዝብ ግንኙነት ማጠናከር | በልማቱ ሊሳተፉ የሚችሉን 100% ማናገር ተችሏል | % | 100 | ዲኽልማ | 50% | 70% | 80% | ||||
| 4.2.1 IEC/BCC ማቴሪያሎችን አሳትሞ ማሰራጨት | 3000 IEC/BCC ፅኹፎች ታትመዉ ተሰራጭተዋል | ቁጥር | 3000 | ዲኽልማ | 1000 | 1000 | 1000 | 0.03 | ዲኽልማ | ||
| 4.2.2 የዲኽልማን ዌብሳይት ማቋቋም | ዌብሳይት ተቋቋመ | ቁጥር | 1 | ዲኽልማ | 0.015 | ዲኽልማ | |||||
| 4.2.3 የዲኽልማን ማስታወቂያ መለጠፊያ በሚታይ አከባቢ መትከል | 2 ማስታወቂያ መለጠፊያዎች ተተከሉ | ቁጥር | 2 | ዲኽልማ | 2 | 0.010 | ዲኽልማ | ||||
| 4.2.4 የዲኽልማን ቢል ቦርዶች በሚታይ ቦታ ላይ መትከል | 1 ቢል ቦርድ ተተክሏል | ቁጥር | 1 | ዲኽልማ | 1 | 0.030 | ዲኽልማ | ||||
| 4.2.5 ከተባባሪ መያድ ጋር በግንባር መገናኘትን ማዘጋጀት | 30 የፊት ለፊት ግንኙነት ተዘጋጅቷል | ቁጥር | 30 | ዲኽልማ | 10 | 10 | 10 | 0.0045 | ዲኽልማ | ||
| 5 | የመጋቢ መንገዶችን ሽፋን በ12% ማሳደግ | 5.1 መጋቢ መንገድ ማሰራትና መጠገን | 62.84 ኪ.ሜ የተጠገነ | ኪ.ሜ | 62.84 | ዲኽልማ | 62.84 | 62.84 | 62.84 | 0.00 | ዲኽልማ |
| የዉስጥ ለዉስጥ ጥገና | 270 ከ.ሜ | 90 | 90 | 90 | 0.30 | ዲህልማና ሕ/ሰብ | |||||
| 6 | የትምኽርት ሽፋን በ6% ማሳደግ | 6.1 4 ክፍሎች ያሏቸዉ ተጨማሪ ሕንፃዎች መገንባት | 3 ኽንፃዎች ተገነቡ | ቁጥር | 3 | ዲኽልማ | 1 | 1 | 1 | 5.4 | |
| 6.2 ለት/ቤቶች የተለያዩ ቁሳቁስ ድጋፍ | ወንበር፣ ጠረጰዛ፣ ጥቁር ሰሌዳና የተማሪ ወንበር | ቁጥር | 0.373 | ዲኽልማና ባለድርሻ አካላት | 0.1865 | 0.1865 | 0.373 | ዲኽልማ | |||
| ለወላጅ አጥ ልጆችና ለአደጋ ሊጋለጡ ለሚችሉ ልጆች ስነ ልቦናዊና ማኽበራዊ ድጋፍ ማቅረብ | 300 የሚረዱና ለአደጋ የተጋለጡ | ቁጥር | 300 | ዲኽልማ | 300 | 300 | 300 | 0.42 | |||
| 0.084 | 0.084 | 0.084 | |||||||||
| 7 | ከኤች አይ ቪ ኤድስ ተጠቂዎችና ተጎጂዎች የ48% ችግር ማስወገድ | 7.1 በኤች አይ ቪ ኤድስ ለተጠቁና ለተጎዱ ተረጂዎች እንክብከቤ መስጠትና መደገፍ | 160 የሚደገፉ ተረጂዎች | ቁጥር | 160 | ዲኽልማ | 160 | 160 | 160 | 0.154 | |
| 7.1.1 በኤች አይ ቪ ኤድስ የተጠቁ ቤተሰቦችና ልጆች የትምኽርት መሣሪያ ድጋፍ | 300 የሚደገፉ ተረጂዎች | ቁጥር | 300 | ዲኽልማ | 300 | 300 | 300 | 0.84 | ዲኽልማና ደጋፊዎች | ||
| 7.1.2 በኤች አይ ቪ/ኤድስ የተጠቁ ቤተሰቦችና ልጆችን በገቢ ማስገኛ ተግባር ማሳተፍ | 300 የኤች አይ ቪ/ኤድስ ተጠቂዎችበገቢ ማስገኛ ተሳትፈዋል | ቁጥር | 300 | ዲኽልማ | 0.3 | 0.3 | 0.3 | 1.5 | ዲኽልማና ደጋፊዎች | ||
| 7.1.3 በኤች አይ ቪ/ኤድስ ለተጠቁ ቤተሰቦች የሙያ ስልጠና መስጠት | የሰለጠኑ 300 የኤች አይ ቪ/ኤድስ ተጠቂዎች ቤተሰቦች | ቁጥር | 300 | ዲኽልማ | 300 | 300 | 300 | 0.15 | ዲኽልማና ደጋፊዎች | ||
| 7.2 በወረዳዉ ኢኮኖሚ በንቃት የሚሳተፈዉ ኽዝብ ስለ ኤች አይ ቪ/ኤድስ ያለዉን ንቃተ ኺሊና ከፍ ማድረግ | የኽዝቡ 50% ንቃተ ኺሊና ከፍ ብሏል | % | 50 | ዲኽልማ | 10 | 10 | 30 | 2.5752 | ዲኽልማና ደጋፊዎች | ||
| 7.2.1 የTOT ስልጠና ማዘጋጀት | 180 በTOT ስልጠና የተሳተፉ | ቁጥር | 108 | ዲኽልማ | 36 | 36 | 36 | 0.0376 | ዲኽልማና ደጋፊዎች | ||
| 7.2.2 ፀረ-ኤች አይ ቪ/ኤድስ ክበቦችን ማጠናከር | 50 ፀረ-ኤች አይ ቪ/ኤድስ ክበቦች ተጠናከሩ | ቁጥር | 50 | ዲኽልማ | 50 | 50 | 50 | 0.9 | ዲኽልማና ደጋፊዎች | ||
| 7.2.3 የማኽበረሰብ ዉይይት ማካኼድ | 1800 ሰዎች ተሳተፉ | ቁጥር | 1800 | ዲኽልማ | 600 | 600 | 600 | 0.432 | ዲኽልማና ደጋፊዎች | ||
| 7.2.4 ስለ ኤች አይ ቪ የምክርና ምርመራ አገልግሎት ማበረታታት | የኤች አይ ቪ ምክርና ምርመራ አገልግሎት 15% ጨመረ | % | 600 | ዲኽልማ | 200 | 200 | 200 | 0.25 | ዲኽልማ፣ማኽበረሰብና ደጋፊዎች | ||
| 7.2.5 ንቃተ ኺሊናን ከፍ ለማድረግ ወርክሾፖች ማካኼድ | የ270 ማኽበረሰቦች ተወካዮች ንቃተ ኺሊና ከፍ ብሏል | ቁጥር | 270 | ዲኽልማ | 90 | 90 | 90 | 0.0.2835 | ዲኽልማና ደጋፊዎች |
14. ስልታዊ የሰዉ ኻይል አቀያየስ (2016-2020) እ ኤ አ
ዲኽልማ ያሉት የቴክኒክ ሠራተኞች ዉስን ነዉ፡፡ የእነሱን ቅልጥፍናና ዉጤታማነት ለማሻሻል ዲኽልማ ልምድና ቁርጠኝነት ያላቸዉ የቴክኒክ ሰዎች መቅጠር አለበት፡፡ ማኽበሩ ያለዉ ነባራዊና ተፈላጊ የቴክኒክ ድጋፍ ሰጪ ሰራተኞች ብዛት በሚከተለዉ ሠንጠረዥ ተመልክቷል፡፡
ሠንጠረዥ 1- የሰዉ ኻይል እቅድ
| ተ.ቁ | ቦታ | አስፈላጊዉ የሰዉ ኻይል | 2016 | 2017 | 2018 | አስተያየት | |
| ያለዉ | አስፈላጊዉ | ተፈላጊ | |||||
| 1 | ዋና ሥ/አስኪያጅ | 1 | 1 | – | |||
| 2 | የፕሮግራም አስተባባሪ ክፍል | 3 | |||||
| 2.1 | ፕሮጀክት አስተባባሪ | 1 | 1 | 1 | |||
| 2.2 | የፕሮጀክት ዕቅድ ኦፊሰር | 1 | 1 | ||||
| 2.3 | የማኽበረሰብ ቅስቀሳ | 1 | 1 | 1 | |||
| 3 | የፋይናንስ አስተዳደር ክፍል | 4 | |||||
| 3.1 | የፋይናንስ ኦፊሰር | 1 | 1 | ||||
| 3.2 | አካዉንታንት | 1 | 1 | ||||
| 3.3 | ገቢ ሰብሳቢ | 1 | 1 | 1 | |||
| 3.4 | ገንዘብ ያዥ | 1 | 1 | 1 | 1 | ||
| 4 | የሰዉ ኻብት አስተዳደር ክፍል | 16 | 1 | ||||
| 4.1 | የሰዉ ኻብት ኦፊሰር | 1 | 1 | ||||
| 4.2 | ዘበኞች/አትክልተኞች | 12 | 5 | 6 | 3 | 3 | |
| 4.3 | ተላላኪዎች/ፅዳት ሠራተኞች | 1 | 1 | ||||
| 4.4 | ዕቃ ቤት ኻላፊ/ንብረት ክፍል | 1 | 1 | ||||
| 4.5 | እቃ ግዢ | 1 | 1 | 1 | 1 | ||
| 4.6 | ፀኻፊ | 1 | 1 | 1 | |||
| 4.7 | መዝገብ ቤት/መረጃና እስታትስትክስ | 1 | 1 | 1 | |||
| ድምር | 26 | 12 |
15. ስልታዊ የኺሳብ አያያዝ እቅድ
የታሰበዉ ስልታዊ እቅድ ተግባራዊ በሚኾንበት ዓመታት፣ የተተለሙ ፕሮጀክቶችንና ፕሮግራሞችን ለማስፈፀም በጠቅላላ ብር 31,031,530 ያስፈልጋል፡፡ በጀቱ ይዉጣጣል ተብሎ የታሰበዉ ከልዩ ልዩ የገቢ ምንጮች ነዉ፡፡እነሱም 5.9% ከአባልነት መዋጮ፣ 35.45% ከረጂ ድርጅቶች፣ 32.22% የነፃ አገልግሎት የገንዘብ ተመንና ሌላም የማኽበረሰቡ መዋጮ፣ 7.08% ከዲኽልማ የዉስጥ ገቢ፣ 19.34% ከቅስቀሳና ባዛር የሚገኝ ነዉ፡፡ የ5ቱ ዓመት ስልታዊ እቅድ ዘመን ገቢና ወጪ በሚከተሉት ሠንጠረዦች 2 እና 3 ተመልክቷል፡፡
ሰንጠረዥ2 ገቢ በምንጭና በዘመን
| ተ.ቁ | የበጀት ምንጭ | በጀት በሚሊዮን | ጠቅላላ | አስተያየት | ||
| 2016 | 2017 | 2018 | ||||
| 1 | የዲኽልማ የዉስጥ ገቢ | 0.20 | 0.325 | 0.425 | 2.75 | |
| 2 | ረጂ ድርጅቶች | 1.50 | 2 | 2.5 | 6 | |
| 3 | የአባልነት መዋጮ | 0.372882 | 0.382882 | 0.385882 | 1.141645 | |
| 4 | በራስ አነሳሽነት ነፃ አገልግሎትና ሌሎች ማኽበራዊ አስተዋፅኦዎች | 2 | 2.50 | 3.5 | ||
| 5 | ገንዘብ ማሰባሰቢያ ልዩ ልዩ ዝግጅቶች | 0.5 | 1 | 1.25 | 2.75 | |
| ጠቅላላ | 2.5 | 5.655 | 7.305 | 15.46 |
ሰንጠረዥ 3 የወጪበጀት
| ተ.ቁ | ወጪ በበጀት አይነት | 2016 | 2017 | 2018 | ጠቅላላ | አስተያየት |
| 1 | የፕሮግራም/ፕሮጀክት በጀት | 4,919,895.80 | 4,919,895.80 | 4,919,895.80 | 14,759,687.4 | |
| 2 | የአስተዳደር በጀት | 0.339 | 0.339 | 0.339 | 1.017 | |
| ጠቅላላ | 5,258,895.80 | 5,258,895.80 | 5,258,895.80 | 15,776,687.4 |
ማስታወሻ፡- ከ31,031530 ሚሊዮን የወጪ በጀት 15% በነፃ በሚሰጥ የሰዉ ኻይል የገንዘብ ተመን ይሸፈናል፡፡
16. የአፈፃፀም ስልቶች
በዝርዝር የተቀመጡትን ስልታዊ ዓላማዎችና ግቦች በተግባር ለማየት ዲህልማ የተለያዩ ዘዴዎችን ይጠቀማል፡፡ የዲህልማ እምነት በልማት ድል መቀዳጀት የሚቻለው በቀላሉ ልንረባረብበት የምንችለውን በእጃችን ያሉትን ልዩ ልዩ ሃብት በማዉጣጣትና ኽብረተሰቡም የማኽበሩን ራዕይና ተልዕኮ ለማሳካት በሚቻልበት ሁኔታ ዙሪያ እንዲንቀሳቀስ በማድረግ ነዉ፡፡ ተግባራዊ የሚሆኑ የአፈፃፀም ስልቶች የሚከተሉትንም ያካትታሉ፡፡
- ዲሕልማ ቅርንጫፍ ቢሮዎችን አጠናክሮ ማሕበረሰቡን የማንቀሳቀስና ተጨባጭና ተስፋ የሚጣልባቸውን ኻብቱን እንዲያዋጡ ኻላፊነት ይጣልባቸዋል፡፡ የልማት ሥራን የማቀዱ፣ የመከታተሉና የመገምገሙ ኺደት በልማቱ ቀጥተኛ ተሳታፊዎችና በተለይም በማኽበሩ ንቁ ተሳትፎ ይከናወናል፡፡
- ልማት ነክ ፕሮግራሞችና ፕሮጀክቶች በማኽበረሰቡ ሙሉ ተሳትፎ ተመርጠዉ ተግባራዊ ይኾናሉ፡፡ የማኽበረሰቡ ተሳትፎ በልዩ ልዩ መልኩ ሊከናወን ይችላል፡፡ ይኼም የዕቅዱ ዝግጅት በሚያልፍባቸዉ ልዩ ልዩ ደረጃዎች ዉሳኔ መስጠትን፣ የገንዘብ፣ የቁስ፣ የጉልበት፣ የተክኒክና እዉቀት አስተዋፅኦዎችን ማድረግ ይጠይቃል፡፡
- የዲራሼ ኽብረተሰብ የጉልበት አስተዋፅኦ ለማድረግ እንዲችልም በቀበሌ ማኽበረሰብ ችግርና ፍላጎት ላይ የተመሠረት እቅዶችን መንደፍና የልማት እንቅስቃሴዎችን ማካኼድ ትኩረት ይሰጠዋል፡፡
16
- ዲኽልማ የሚያስፈልገዉን ገንዘብ፣ ቁሳቁስ፣ የተክኒክ ድጋፍ፣ የሰዉ ኻይልና ሌሎችንም ኻብት ከልዩ ልዩ የልማት ድርጅቶች ያሰባስባል፡፡ ከስልታዊ እቅድ ሰነድ በተጨማሪም ልዩ ልዩ ፕሮጀክቶችንና ፕሮግራሞችን የያዙ ሰነዶችን እያዘጋጀ ከልዩ ልዩ መንግሥታዊ ያልኾኑ ድርጅቶች ኹለት ወይም ከዚያ በላይ በኾኑ ወገኖች ዉኽደት ለሚካኼዱ የልማት ድርጅቶች፣ ግለሰቦችና ከመንግሥታዊ ድርጅቶች የልማት እቅዱን ተግባራዊ ማድረጊያ እርዳታ ይጠይቃል፡፡
- ኽብረት ኻይል ነዉ የሚለዉ ብኺል ዲኽልማ የልማት ጥረቱን ለማፏፏምና ልማታዊ እቅዶቹንም በተሳካ ኹኔታ ተግባራዊ እንዲኾኑ ለማድረግ የሚጠቀምበት መመሪያዉ ይኾናል፡፡ በዲኽልማ የተዋቀሩ አካላት ኹሉ የተሰጣቸዉን ሥልጣንና የተጣለባቸዉን ኻላፊነት በተገቢዉ መንገድ ለመወጣት እንዲችሉ ልዩ ተግባር ይሰጣቸዋል፡፡ የማኽበሩ ጠቅላላ ጉባኤ፣ ቦርድ፣ የሥራ አመራርና የቅርንጫፍ ሥራ አመራሮች መደበኛና እንዳስፈላጊነቱም የሚጠሩ ስብሰባዎችን ያካኺዳሉ፡፡በቀበሌና በልማት ማዕከላት ደረጃም ከማኽበረሰቡ ጋር ወሳኝ ስብሰባዎች ይካኼዳሉ፡፡
17. የክትትል፣ የግምገማና አዘጋገብ ዘዴ
ለእንድ ስልታዊ እቅድ የተሳካለት ስኬታማነት በፕሮግራምና ያለመሰልቸት የሚከናወኑ የክትትል፣ የግምገማና የሥራ ክንዉን ሥርዓታዊ የአመዘጋገብ ኺደቶች ያስፈልጋሉ፡፡ ክትትልና ግምገማ የእቅድ አካላት እንደመኾናቸዉ መጠን ስልታዊዉ ሰነድ መቼ፣ እንዴት፣ በማንና ለምን ለሚሉት ጥያቄዎች የማያወላዉል ግልፅና ቀጥተኛ መልስ ማስፈር አለበት፡፡ የስልታዊዉ ክትትል፣ ግምገማና ዘገባ በሚከተለዉ መልክ ተቀርፀዋል፡፡
18. የክትትል ዘዴ
የክትትሉ ኺደት ከፕሮግራም/ፕሮጀክት አቀራረፅ/ ጀምሮ እቅዱ ተግባራዊ የሚኾንበትን ጊዜ ጨምሮ እስከ ፕሮግራም/ፕሮጀክት/ እንቅስቃሴዎች የመጨረሻ ግምገማ ድረስ የሚዘልቅ ነዉ፡፡ የፕሮጀክቱ እጣ ያዦች በሙሉ ተጠቃሚዎች፣ ማኽበረሰቦች፣ ቅርንጫፍ ቢሮዎች፣ የሥራ አመራሮች፣ ተባባሪ መያዶች እና በገንዘብ የሚደግፉ ድርጅቶች በክትትሉ ኺደት ይሳተፋሉ፡፡ ፕሮግራም/ፕሮጀክት አስፈፃሚ አካላት እለታዊ ክትትል ያደርጋሉ፡፡ በተለይም የፕሮግራም አስተባባሪዎች ክፍል ቀደም ብለዉ ከተዘጋጁ የመስፈርት ነጥቦች አንፃር የእቅዱን አፈፃፃም ኹኔታ በየዕለቱና በየሰዓቱ ይከታተላል፡፡ የክትትል ኺደት በተለያየ መልክ ሊካኼድ ይችላል፡፡ ለምሳሌ የፕሮጀክቱን እንቅስቃሴ በቃልም ኾነ በፅኹፍ ከሚቀርቡ የኺደት ዘገባዎች አንፃር በመመዘን፣ የመስክ ጉብኝት በማድረግ፣ ሰነዶችን በመተንተን ወዘተ… ሊከናወን ይችላል፡፡ የዲኽልማ ሥራ አመራር የእቅዱን አፈፃፀም ኹኔታ ወርኻዊ ስበሰባ ያካኺዳል፡፡ የሥራ አመራሩ ወቅታዊ ዉሳኔ መስጠት እንዲችል የፕሮግራም አስተባባሪዉ ክፍል ስለ እቅዱ አፈፃፀም ስከታማነት ወይም ዉድቀት ወርኻዊ ዘገባ ያቀርባል፡፡ በፕሮጅክት አስተባባሪዎች ሊፈቱ የሚችሉ የሥራ መደራረብ ችግሮች በእሱ ይፈታሉ፡፡ ከአቅም በላይ የኾኑት ለዲኽልማ ሥራ አመራር ይቀርባሉ፡፡ ፈታኝ ችግሮች ሲገጥሙ ጉዳዩ ለዲኽልማ ቦርድ ይቀርባሉ፡፡ የእቅዱ አጋዥ ድርጅት ወይም ግለሰቦች የየራሳቸዉን ነፃ ክትትል ማድረግ የሚችሉ ሲኾን ከፈለጉም ከዲኽልማ ሥራ አመራር ጋር የጣምራ ክትትል ማካኼድ ይችላሉ፡፡
19. የግምገማ ዘዴ
የፕሮግራም/ፕሮጀክት እንቅስቃሴ ባለድርሻ አካላት በየዓመቱ ይካኼዳል፡፡ የእቅዱ አፈፃፀም ኹኔታ በየዓመቱ ዉይይት ይደረግለታል፡፡ እንዲኹም የፕሮጀክት ዘመን አጋማሽ ግምገማ ባለድርሻ አካላት በሙሉ ይካኼዳል፡፡ የዲኽልማ ጠቅላላ ጉባኤ አመታዊ ስብሰባዉን እያደረገና ስለእቅዱ እንቅስቃሴ እየተወያየ ስልታዊ የአፈፃፀም መመሪያ ይሰጣል፡፡ በዓመታዊዉና በፕሮግራም ዘመን አጋማሽ የግምገማ ዉጤት መሠረት እቅዱ ሊከለስ ተስፋ አስቆራጭ ደረጃም ላይ ከደረሰ በጠቅላላዉ ጉባኤ ዉሳኔ ሊቋረጥ ይችላል፡፡ ግምገማዎች የሚካኼዱት በእቅዱ ዉስጥ በተቀመጡት ዉጤት ስኬትና ተፅዕኖ አመልካች
መመዘኛዎች መሠረት ይኾናል፡፡
20. የአዘጋገብ ዘዴ
የፕሮጀክት እንቅስቃሴ ዘገባ በየሩብ ዓመት የሚዘጋጅ ይኾናል፡፡ እሱም ከየፕሮጀክት እንቅስቃሴ ቦታ ለፕሮጀክት አስተባባሪዉ ክፍል የሚላኩ ወርኻዊ ዘገባዎች ጥንቅር ነዉ፡፡ ይኼዉ የሩብ ዓመቱ ዘገባ ለሥራ አመራሩና በእሱም በኩል ለቦርዱ የሚደርስ ይኾናል፡፡ የሩብ ዓመቱ ዘገባ ይፋ የሚኾነዉና የሚሰራጨዉ ቦርዱ ከመከረበትና ስለትክክለኛነቱ ካመነበት በኋላ ነዉ፡፡ ከዚያ ለሚመለከታቸዉ አካላት በየሩብ ዓመቱ ሊላክ ይችላል፡፡ ለአመራር እንዲመችም የፕሮጀክት አስተባባሪዉ ክፍል ያረቀቀዉና የማኽበሩ ሥራ አመራር ያፀደቀዉ የዘገባ ፎርማት ይዘጋጃል፡፡ ሪፖርቱ እቅዱን በተግባር ከታየዉ ጋር የሚያነፃፅር በኺደት የገጠሙ አበይት ችግሮችን የሚዳስስ የታዩ ወይም የተገኙ ምሳሌያዊ ልምዶችና ስለወደፊቱ ሥራ ፈር ቀዳጅ ኻብትን ያቀፈ ይኾናል፡፡
21. የስልታዊ ዓላማዎች ዉጤቶች ግቦችና ተፅዕኖዎች ጠቋሚዎች
| ተ.ቁ | ስልታዊ ዓላማ | ዉጤት ጠቋሚዎች | ግብ ጠቋሚዎች | ተፅዕኖ ጠቋሚዎች |
| 1 | የዲህልማን ፕሮግራም በጀት በ2018 እኤአ በ100% ማሳደግ ከዚያ በኋላ በየዓመቱ በ10% ማሳደግ | -በተግባር የታዩ የባዛርና የዉይይት ብዛት -የፈጀዉ የበጀት ልክ -የባዛር ተሳታፊዎች ብዛት -የተመረቱና የተሰራጩ የICC/BCC ማቴሪያሎች -የስፖንሰሮች ብዛት የተሰበሰበዉ የገንዘብ መጠን -የተሰሩ የኢንተርኔት ካፌዎችና የእንግዳ ማረፊያ ቦታዎች -መዋጮ የሚከፍሉ አባላት ብዛት -የተዘጋጁና ድጋፍ ያገኙ ፕሮጀክቶች/ፕሮግራሞች ብዛት -የገንዘብ ድጋፍ የሚሰጡ ድርጅቶች ብዛት -ለዲኽልማ የገንዘብ፣ የሙያ፣ የጉልበት፣ የቁሳቁስ ወዘተ… ድጋፍ የሰጡ ግለሰቦች ብዛት | – በተሳካ ኹኔታ የተጠናቀቁ ፕሮጀክቶች ብዛት – የተፈጠሩ የሥራ እድሎች ብዛት | – በተጠቃሚዎች ዘንድ የታየ የኑሮ ለዉጥ |
| 2 | የ2850 ቤተሰቦችን የገቢ ደረጃ በ50%ማሳደግ | -በገቢ ማስገኛ ተግባራት ዉስጥ የተሳታፊዎች ብዛት -በንግድ ሥራ፣ በመስኖ ሥራ እና በእርሻ ቴክኖሎጂዎች አጠቃቀም ለማሰልጠን የተካኼዱ ፕሮግራሞች -ከላይ በተጠቀሰዉ የሥልጠና ፕሮግራም የተሳታፊዎች ብዛት | – የገቢ ደረጃ – የተፈጠሩ የሥራ እድሎች ብዛት | – በተጠቃሚዎች የኑሮ ደረጃ ለዉጥ ኹኔታ |
| ተ.ቁ | ስልታዊ ዓላማ | ዉጤት ጠቋሚዎች | ግብ ጠቋሚዎች | ተፅዕኖ ጠቋሚዎች |
| 3 | በወረዳዉ ከተቦረቦረዉና ሊቦረቦር ከሚችለዉ መሬት 15% ማዳን | .(TOT) የሰልጣኞች አሰልጣኝ ስልጠና ተዘጋጅቷል፡፡ .የተካኼዱ የማኽበረሰብ ዉይይቶች ብዛት -የተተከሉ ችግኞች ብዛት -የተጠናከሩ የችግኝ ማፊያ ቦታዎች ብዛት -ዛፍ የተተከለባቸዉ ቦታዎች ስፋት .በደን ማልበስ የተሰማሩ የኽብረተሰብ አባላት ብዛት -የአማራጭ ኢነርጂ ቴክኖሎጂዎችን መጠቀም -የወጪ መጠን | – ተመልሰዉ እንደበፊቱ ኹኔታ የኾኑ ቦታዎች ስፋት – የኽብረተሰቡ የአመለካከት ለዉጥ በተፈጥሮ ኻብት ለመጠቀም ያገዙ ኹኔታዎች ምርታማነትን የመጨመር ኹኔታ | የአየር ንብረት ለዉጥ ራሱን ችሎ የሚቀጥል የልማት አሠራር ተገኝቷል፡፡ |
| 4 | የንፁኽ ዉኻና የጸዳ አከባቢ ሽፋን በ10% ማሳደግ | –የለማ የምንጭ ዉኻ ብዛት –የተስፋፉ የዉኻ መቅጃ ቦታዎች -የተቆፈሩ የመፀዳጃ ጉድጓዶች -የመምኽራን አሰልጣኞች ብዛት -የተካኼዱ የአሰልጣኞች ስልጠና ብዛት -የማኽበረሰብ ማሰልጠኛ ክፍለ- ጊዜዎች ብዛት -በማኽበረሰብ ዉይይቶች የተሳታፊዎች ብዛት -በጥቅም ላይ የዋለ የበጀት መጠን -ከወባ የፀዱ ቦታዎች -በምንጭ ዉኻ ልማት ሥራ የተሳተፉ የማኽበረሰቡ አባላት ብዛት | – ለልማት ያለመነሳሳት ደረጃ – የተረፈ በጀት – ዉጤታማነት | -የተጠቃሚዎች የኑሮ ደረጃ ለዉጥ |
| 5 | የዲራሼን ኽዝብ 100% የዲኽልማን የልማት ጥረት እንዲደግፍ ማንቀሳቀስ | -የተጠናከሩ የሥራ ክፍሎች ብዛት -የተካኼዱ መደበኛና መደበኛ ያልኾኑ ስብሰባዎች -በሰራተኞች የተካኼዱ ሥልጠናዎች ብዛት -የሰለጠኑ የዲኽልማ ሠራተኞች ብዛት -የተዘጋጁና የተሰራጩ የብሮሸሮች ብዛት -ዌቭሳይት ተከፍቷል -ትላልቅ የተሰቀሉ፣ የተተከሉ እና የተለጠፉ ማስታወቂያዎች ብዛት -ከደጋፊ ድርጅቶች በግንባር ግንኙነት የተደረገበት ጊዜ ብዛት -የተቀረፁና የፀደቁ የመመሪያና ኽጎች -ለኽዝቡ በሬዲዮና በቴለቪዥን መረጃ የተሰጠበት ጊዜ መጠን -ሥራ ላይ የዋለ በጀት መጠን | – የዲኽልማ ሠራተኞች ዝዉዉር መጠን – ማኽበረሰቡ ዲኽልማን እንደራሱ ድርጅት አድርጎ የመዉሰዱ ኹኔታ ደረጃ – የዲኽልማ በኽዝቡና በአጋር ድርጅቶች የመታመን ደረጃ – በተሳካ ኹኔታ የተጠናቀቁ ፕሮጀክቶች ብዛት – ዲኽልማ ተልዕኮዉንና ዓላማዉን በማሳካት የደረሰበት ደረጃ | – የዲራሼ ማኽበረሰብ ስነ-ልቦናዊ እርካታ ደረጃ – ራሱን በራሱ በልማት የሚያንቀሳቅስ ማኽበረሰብ |
| 6 | የዉስጥ ለዉስጥ መንገዶች እንክብካቤና ጥገናበ10% ያድጋል | -የተጠገኑ መንገዶች በኪ.ሜ -በመንገዱ ሥራ የተሳተፉ ሰዎች ብዛት -የተሠራበት የበጀት መጠን -በመንገዱ ሥራ ላይ የፈሰሰዉ የሰዉ ኻይል መጠን | – ወደ ገበያና የጤና ድርጅቶችና ሌሎች አገልግሎቶች በቀላሉ መድረሻ መንገድ መገኘቱ | – የማኽበራዊና ኢኮኖሚያዊ እንቅስቃሴዎችን አጎለበተ |
| 7 | የተማሪዎችን ብዛት ወደ 5% ማሳደግ | -በት/ቤት የተመዘገቡ ተማሪዎች ብዛት -የተሰሩ መማሪያ ክፍሎች ብዛት -የተቀጠሩ መምኽራን ብዛት -ስነ-ልቦና ድጋፍያገኙ ወላጅ አጥና ለአደጋ የተጋለጡ ልጆች -ጥቅም ላይ የዋለ የበጀት መጠን | – ትምኽርት የሚያቋርጡ ተማሪዎች መጠን – የተመዝጋቢዎች መጠን – የመማር ዕድል ኹኔታ – የማኽበራዊ ችግሮች ደረጃ – በጎልማሳ ት/ት ተሳትፎ | – በእዉቀት አመለካከትና ሙያ የታየዉ የለዉጥ ደረጃ – በኑሮ ኹኔታ ለዉጥ |
| 8 | ከኤች አይ ቪ/ኤድስ ተጠቂዎችና ጉዳተኞች የ80% ችግር ማየትና መፍትኼ መፈለግ | -የት/ት መሣሪያዎች ያገኙ የተረጂዎች ብዛት -በገቢ ማስገኛ እንቅስቃሴ የሚሳተፉ ቤተሰቦች ብዛት -የሙያ ስልጠና የወሰዱ ተረጂዎች ብዛት -ንቃተ-ኺሊናቸዉ ከፍ ያለላቸዉ የኽብረተሰቡ አባላት ብዛት -የተካኼዱ የኽዝብ ዉይይቶች ብዛት -በኽዝብ ዉይይት የተሳታፊዎች ብዛት -የተጠናከሩ የኤች አይ ቪ/ኤድስ ክበቦች ብዛት -በሰልጣኞች አሰልጣኞች የተካኼዱ ፕሮግራሞች ብዛት -በአሰልጣኝነት የተሳተፉ የሰልጣኞች ብዛት -በጥቅም ላይ የዋለ የገንዘብ መጠን -የቨሲቲ(VCT)አገልግሎት ያገኘዉ የኽዝብ ብዛት -የተካኼዱ ወርክሾፖች ብዛት -የወርክሾፖቹ ተሳታፊዎች ብዛት | -በኽዝብ በኤች አይ ቪ ተጠቂዎችና ተጎጂዎች ደረጃ የታየ የአመለካከት ለዉጥ -በሶሺዮ-ኢኮኖሚያዊ እንቅስቃሴ ዉስጥ የሚታየዉ የተሳትፎ መጠን -ኽብረተሰቡን መሠረት ያደረገ የማኽበራዊ ድጋፍ አሰጣጥ ሥነ-ሥርዓት ተዘርግቷል፡፡ | – የኤች አይ ቪ/ኤድስ ተጠቂዎች/ተጎጂ ግለሰቦችና ኽብረተሰብ ደረጃ የታየ የስነ-ልቦናዊ እርካታ ኹኔታ – በተረጂዎች የኑሮ ደረጃ የሚታይ ለዉጥ |
22. መፍትኼዎች
መፍትኼዎች የሚጠቅሙት ከላይ ለተመለከቱት አፍራሽ ይኹንታዊ ምላሽ ለመስጠት ስለኾነ ለነሱ ተግባራዊነት ቅድሚያ ይሰጣል፡፡
ተለዋዋጭ የአየር ለዉጥ በሚከሰትበት ቀበሌ ዉሃ ሊያቁር በሚችልባቸዉ ዝቅተኛ ቦታዎች በትናንሽ በመስኖ የማልማት ፕሮግራምና በተፋሰሶች መኻል በማኽበረሰብ የሚከናወን የሥራ አመራር ዘይቤ ተግባራዊ ይኾናል፡፡
በረጂ ድርጅቶች በፋይናንስ ሊታገዙና እንዲኹም መርዳት ከሚችሉ መያዶችና ሌሎች ረጂ ድርጅቶች ጋር ተከታታይ ዉይይት በማድረግ የሚገኝ ገቢ ሊከናወኑ የሚችሉ ልዩ ልዩ ፕሮጀክቶች/ፕሮግራሞች በዲኽልማ ይዘጋጃሉ፡፡
የሰለጠነ የሰዉ ኻይልን ሥራ መልቀቅ ለመቀነስ የዲኽልማን ሥራ አመራር እንደገና ማዋቀርና የተለያዩ በሥራ እንዲቆዩ የሚያደርጉ ማራኪ ዘዴዎችን አመንጪ አካል ማቋቋም
21
በልማቱ ሥራ ተሳታፊዎች ትብብር መፍጠር እነሱም የወረዳ ሴክተር ቢሮዎችን፣ የወረዳዉን አስተዳደር፣ መያዶች፣ ሲቪክ ድርጅቶች፣ የግል ድርጅቶችና የመሳሰሉትን ይመለከታል፡፡
የአከባቢዉን ማኽበረሰብና የዲኽልማ አባላትን ትክክለኛና እዉነተኛ ተሳትፎ ማዳበር
የዋጋ ግሽበትን ችግር ለማቃለል የሥራ ማስኬጃና አስተዳደራዊ ወጪን መቀነስና ብዙ ወጪ የሚጠይቁ ሸቀጦችን ለመግዛት በግልፅ ጨረታ መጠቀም፡፡
ፕሮጀክት/ፕሮግራምን በገንዘብ የሚረዱ ድርጅቶችን በጀት በጊዜ እንዲለቁ በተለያየ መልክ መቀስቀስ
23. ትኩረት የሚሹ ጉዳዮች
ትኩረት የሚሹ ጉዳዮች ለስልታዊ እቅድ ስኬታማነት ወሳኝነት አላቸዉ፡፡ እነዚኽ ጉዳዮች በትክክል ካልታዩና መፍትኼ ካልተገኘላቸዉ በስልታዊዉ እቅድ ጊዜዉን የጠበቀ ስኬታማ ተግባራዊነት ላይ ተፅእኖ ያደርጋሉ፡፡ ትኩረት የሚሹ ጉዳዮች ከዲኽልማ ስራ አመራር አቅም በላይ ስለኾኑ ከፍ ባለ ደረጃ ዉሳኔ ሊሰጥ የሚችሉ የድርጅቱ ከፍተኛ አካል አስቸኳይ እርምጃ መዉሰድ አለበት ማለት ነዉ፡፡
ለስልታዊዉ እቅድ መሳካት የሚከተሉት ጉዳዮች አስቸኳይና ትክክለኛ ዉሳኔ ይፈልጋሉ፡፡
- ድርጅታዊ የልማት አቅምን ማጎልበት ሥራ አመራርንና ቅርንጫፍ ቢሮዎችን ማጠናከር የተክኒካልንና የአስተዳደር ሠራተኞችን እንደገና ማዋቀርና ጥቅማጥቅሞችንም መጀመር
- ኽብረተሰቡን የማንቀሳቀስ ችሎታ ማጎልበት
- በልማቱ ሥራ ተሳታፊዎች መኻል ትብብርን ማጎልበት
- ካሉት መመሪያዎች፣ ደንቦች፣ ኽጎችና የፖሊሲ ሰነዶች፣ የሰዉ ኻይል አስተዳደር መመሪያ፣ ገንዘብ ነክ መመሪያ፣ የዲኽልማን መተዳደሪያ ደንብ፣ ወዘተ… ዉስጥ ግልፅነት የጎደላቸዉን ማሻሻልና አዳዲስ ልዩ ልዩ መመሪያዎችን ማዉጣት፡፡
ተፅዕኖዎች የእጣ ያዦች/የባለድርሻ አካላት/ ትንተና
ተቀፅላ -1(a) የዉስጥ እጣ ያዦች/ባለድርሻአካላት/ ትንተና
| ተ.ቁ | ባለድርሻ አካላት /እጣ ያዦች(የዉስጥ) | ፍላጎት(የሚጠበቅ) | ፍላጎት ካልተሟላ የሚጠበቀዉ ምላሽ | የአመራር ቁጥጥር |
| 1 | ሠራተኞች | .ማራኪ ክፊያ -የሥራ ዋስትና -ኻቀኝነት -ስልጠናና እድገት የተረጋጋ የሥራ አከባቢ -የተሻለ ማኽበራዊ ኽይወት | – ዝዉወር – ቅሬታዎች – ዝቅተኛ የሥራ ዉጤትና ቁርጠኝነት – ተግባር ይጎዳል | – በዉጤት ላይ የተመሠረተ ማነቃቂያ ሥርዓት መዘርጋት – ክፊያንና ጥቅማጥቅሞችን ማሻሻል |
| 2 | ቦርድ | -ቁርጠኝነት -ግልፅነት -በኽግና በዓመታዊ እቅድ መሠረት መሥራት | – ለልጥምረትና መተማመን – የእምነት መቀዝቀዝና – ያለመስራት ማስጠንቀቂያና ማሰናበት | – ጥብቅ ትኩረትና ክትትል |
| 3 | ጠቅላላ ጉባኤ | -የተሻለ አገልግሎት አሰጣጥ -ታማኝነት -ግልፅነት -የማኽበራዊ ኽይወት ለዉጥና እድገት | – እምነት ማጣት – መባረር ድርጅቱን እንደገና ማዋቀር – እንቅስቃሴዉን ማቆም/መዝጋት/ | – ጥብቅ ትኩረትና ክትትል ተጠያቂነትን ማጎልበት – ግልፀኝነት |
| 4 | አባላት | -የተሻለ አገልግሎት አሰጣጥ -የተሻለ የኑሮ ደረጃ -ግልፅነት -ኻቀኝነት -ጠንካራ ዉጤታማና ብቁ ድርጅት | – ትብብር ድጋፍ መንፈግ -እምነት ማጣት -ስለድርጅቱ መጥፎ አመለካከት መያዝ | – የተሻለ የአገልግሎት አሰጣጥ እንዲኖር ሥርዓትን ማጠናከር – የድርጅቱን ሥራ አፈፃፀም በተመለከተ የፓናል ዉይይትና ኽዝባዊ ስብሰባ ማካኼድ |
ተቀፅላ -1(b) የዉስጥ እጣ ያዦች ትንተና
| ተ.ቁ | እጣ ያዦች(የዉስጥ) | ፍላጎት(የሚጠበቅ) | ፍላጎት ካልተሟላ የሚጠበቀዉ ምላሽ | የአመራር ቁጥጥር |
| 1 | ያካባቢ መንግሥት | ፍትኻዊ የኻብት ሥርጭት ደኽና የተደራጀ የአመራር ሥርዓት የኽብረተሰብ ኑሮ ማሻሻል ግልፅነትና ወቅታዊ ዘገባ | ድጋፍ ማቆም እምነት ማጣት | ቀልጣፋ አሰራር ድርጅቱንና ግልፅነትን ማዳበር ጥሩ የአዘጋገብ ሥርዓት |
| 2 | ኽዝባዊ ድርጅቶች | ለችግሮቻቸዉ ትኩረት መስጠትና መፍትኼ መሻት ግልፅነትና ትብብር የቴክኒክና ቁሳቁስ ድጋፍ ጥሩ የአገልግሎት አሰጣጥና ድርጅታዊ መሻሻል | አብሮ የመስራት ፍላጎት ማጣት የቴክኒክ ድጋፍ ያለመስጠት አዝማሚያ ስለ ድርጅቱ መያዝ | የተጠበቁ ፍላጎቶች እንዲስተናገዱ መስራት ግልፅነት ቁርጠኝነት ጠቃሚ ፊዚካልና ገንዘብ ነክ ዉጤት |
| 3 | የበጎ አድራጎት ድርጅቶችና ማህበራት | ፊዚካልና ገንዘብ ነክ ዘገባ የጠቅላላ ስብሰባ ቃለ-ጉባኤ በድርጅቱ ደንብ መሠረት የሚከናወኑ ተግባራት | የድርጅቱን ፈቃድ መሰረዝ | ፊዚካልና ገንዘብ ነክ ሪፖርት ከጠቅላላዉ ጉባኤ ቃለ-ጉባኤ ጋር ማቅረብ በደንቡ መሠረት የተዘጋጁ ድርጅታዊ እንቅስቃሴዎች ተገቢ ተግባራዊነት |
| 4 | አጋር መያዶች | ወቅታዊ ዘገባ ግልፅነት ጥሩ የአሰራር ሂደት ማስታወሻ የማሳተፍ ዘዴና የፕሮጀክት አፈፃፀም ዉጤታማና ቀልጣፋ የኻብት አጠቃቀም የፈቃድ እድሳት | በስምምነት መሠረት ለመስራት ፍላጎት ማጣት ተባባሪነትን ማቋረጥ ድርጅቱን በተመለከተ በጎ አመለካከት ማጣትና አፍራሽ አስተያየት መያዝ | ዉጤታማና ቀልጣፋ የፕሮጀክቶች አፈፃፀም ወቅታዊ የፈቃድ መታደስ ማህበረሰቡን ለትጉ ተሳትፎ ማንቀሳቀስ ድርጅታዊ አቅምንና ግልፅነትን ማራመድና ማጠናከር |
| 5 | የግል ድርጅቶች | የተሻለ የአገልግሎት አሰጣጥ ግልፅ ትክክለኛና ወቅታዊ ዘገባ/ስለድርጅቱ እርምጃ መረጃ ማበረታታትና ግልፅነት የአባልነት መዋጮ ማቆም በዲህልማ ላይ እምነት ማጣትና አጉል አመለካከት መያዝ ዉጤታማ የአገልግሎት አሰጣጥና ማጠናከር የድርጅቱን አሰራር በወቅቱ በሰፊዉ ማስተዋወቅ |
24
የጥድእኣ(SWOT)ትንተና
2A-የዉስጥ ኹኔታ ትንተና
ጥንካሬና ድክመት
| ተ.ቁ | ለዉስጥ ሁኔታ ትንተና መነሻዎች | ጥንካሬ | ድክመት |
| 1 | አስተዳደር | . ለዉጤት ሊበቃ የሚችል ራዕይ . ዝቅተኛ የስራ አመራር ኻይል ዝዉዉር | -በየደረጃዉ ላሉ የሥራ ክፍሎች የተደረገ ቅስቀሳ ያለመኖር – የሥራ ክፍሎችና የአካባቢዉ ማኽበረሰብ ደካማ የጋራ እንቅስቃሴ |
| 2 | የሥራ አመራር | . ከጠቅላላ ጉባኤ እስከ መንደር የልማት ኮሚቴ /የልማት ተግባር ዩኒት የተዘረጋ ግልፅ መዋቅር መደበኛ የሩብና አመታዊ ዘገባ ማቅረብ | – ደካማ የክትትልና ግምገማ ስርዓት – ደካማ የሥራ አመራር መረጃ አቀራረብ ስርዓት – በየዕለቱና ተራ የቢሮ እንቅስቃሴዎች መሳተፍ |
| 3 | የሰዉ ኻይል | . በሠራተኞች መካለከል ጥሩ የሥራ ግንኙነት . የሰዉ ኻይል ፖሊሲ መኖር . ጥሩ የአሰራር ባኽል | – የማይስብ ደመወዝና ጥቅማ ጥቅም – የሰራተኞች ዝዉዉር – ዝቅተኛ ቁርጠኝነት – የብቁ ሰራተኞች ማነስ |
| 4 | የገንዘብ ምንጭ | . የኺሳብ አያያዝ ሰነድ መኖር . ደብል ኤንትሪ የኺሳብ ስርዓት . ጠንካራ የዉስጥና የዉጪ ኦዲት ስርዓት መኖር . ለሚመለከታቸዉ እጣ ያዦች ወቅታዊ የኺሳብ ዘገባ ማቅረብ | – ፋይናንስ በማቀድና በጀት በማዘጋጀት የባለሙያ እጥረት መኖር – ገንዘብ የማሰባሰብና ቀጣይነት ያላቸዉ ገቢ ማስገኛ እንቅስቃሴዎች የአቅም ማነስ የሙያ እጥረት – ደካማ የገንዘብ ምንጭ |
| 5 | ቁሳዊ መሣሪያዎች(ፋሲሊቲስ) | . የተሟላ እቃ ያለበት ቢሮ መኖር . የመሰብሰቢያ አዳራሽ መኖር . የኢንቴርኔት፣ ቴሌፎን፣ሞተር፣ ወንበር፣ ጠረጰዛ ወዘተ. መኖር | – ከፍ ያለ የጥገናና የማቆያ ወጪ – ስለ ቁሳዊ መሣሪያዎች አጠቃቀም ሥርዓት ያለመኖር |
| 6 | የድርጅታዊ ኽልዉና ዘላቂነት | . ዉጤታማና ቀልጣፋ የሆነ የገንዘብ ኻብት አጠቃቀም . የገንዘብና የገቢ ምንጭ ለማስፋት የሚደረግ ጥረት . ከአጋር መያዶች ጋር ያለ ጥሩ ግንኙነት | – ከአባላት፣ ከአከባቢ ማኽበረሰብና ከቅርንጫፍ ቢሮዎች ጋር ያለዉ ደካማ ገንኙነት – የሥራ አመራርና የቦርድ አባላት ዝቅተኛ ቁርጠኝነት |
| 7 | የአገልግሎት አቀራረብ | .ኤች አይ ቪ/ኤድስን የመከላከል ፕሮግራም፣ ገቢ ማስገኛ ተግባራት፣ የዉኻ ትምኽርት፣ የጤና አገልግሎት የመሳሰሉትን ማኽበራዊና ኢኮኖሚያዊ አገልግሎቶች የማቅረብ ሙከራ | – የተጠቃሚዎች ቅሬታዎች – ቅሬታዎችን የማስተናገድ ደካማ ስርዓት |
ጥድእአ(SWOT)
ተቀፅላ -2(B) — የዉጪ ኹኔታ ትንተና
| ተ.ቁ | ለዉጪ ሁኔታ ትንተና ሁኔታዎች | እድሎች | አደጋዎች |
| 1 | የፖለቲካ ኹኔታ | . አካባቢን ያማከለ አስተዳደር እንዲከበር የሚደግፉ ፖለቲካዎች መኖር . መሰረታዊ ማኽበረሰቦች በማንኛዉም የልማት እንቅስቃሴ እንዲሳተፉ የሚያበረታታ ምቹ ኹኔታ መኖር . የመደራጀት መብት . ለረጂ ድርጅቶች የሚመች የተረጋጋ የፖለቲካ ኹኔታ . የእድገትና ትራንስፎርሜሽን እቅድ ሰነድ መኖር . ለልማት ፍላጎትና ቁርጠኝነት ያላቸዉ የፖለቲካ ሰዎች መኖር | – የተዘወተረ የአካባቢ አስተዳዳሪዎች ዝዉዉር – አጋጣሚ የአካባቢ ጥሎች |
| 2 | ኢኮኖሚያዊ ኹኔታ | . የባንክ፣ የቁጠባና ብድር ድርጅቶች መኖር . ጠንካራና ለዉጥ ፈላጊ የገበሬ ማኽበረሰብ መኖር . የእድገትና ትራንስፎርሜሽን እቅድ ተግባራዊ መሆን | – የገበያ ዋጋ ዉጣ ዉረድ – ያካባቢ ኽብረተሰብ ዝቅተኛ ገቢ – ለእርሻ የሚኾን መሬት እጥረት |
| 3 | ማኽበራዊ ኹኔታ | . ሰፊ የሰዉ ኻይል መኖር . የጠንካራና ተግቶ የሚሰራ ማኽበረሰብ መኖር . ማኽበረሰብን መሠረት ያደረጉ ድርጅቶች መኖር . የማኽበራዊ አገልግሎቶችና መሠረተ ልማቶች መኖር | – የኤች አይ ቪ/ኤድስ ክስተት – ፈጣን የኽዝብ እድገት – እያደገ ያለ የማኽበረሰቡ የጥገኝነት ስሜት – ባኽላዊ እሰቶች የሆኑ ማኽበራዊ ግንኙነቶች መላላትና ኻገር በቀል እዉቀት መጥፋት – ደካማ የማኽበራዊ አገልግሎቶች አቀራረብ – ከፍ ያለ መኻይምነት |
| 4 | ቴክኖጂካዊ ምክንያቶች | . የመረጃ ልዉዉጥ ቴክኖሎጂ መስፋፋት . ምርት ለማሳደግ የሚረዳ ተስማሚ የኾነ ልዩ ልዩ ቴክኖሎጂ ዓይነት መምጣት . ፈጣን የቴከኖሎጂ እድገት | – በዘመናዊ ቴክኖሎጂ ለመጠቀም የሚያስፈልገዉ ሙያና እዉቀት ማነስ – በዘመናዊ ቴክኖሎጂ ለመጠቀም የሚያስችል ቦታ ያለመኖር |
| 5 | አካባቢ ምክንያቶች | . ተስማሚ የእርሻ አካባቢ ኹኔታ . የእርሻ ምርት በከፍተኛ ደረጃ ለማሳደግ ተስማሚ የመሬት አካባቢ | – ለመተንበይ አስቸጋሪ የኾነ የአየር ጠባይ – የአፈር መሸርሸርና የደን ምንጠራ – የተፈጥሮ አደጋዎች – ደካማ የተፈጥሮ ኻብት አያያዝ |
ተቀፅላ 3- ስልታዊ ጉዳዮችና ስልታዊ መፍትኼዎች
| ተ.ቁ | ስልታዊ ጉዳዮች | ስልታዊ መፍትኼዎች |
| 1 | ማኽበረሰቡ ስለ ድርጅቱ መምሪያና ልዩ ስልጣን ያለዉ ዝቅተኛ ግንዛቤ (የዲኽልማን ፕሮግራም በጀት በ300%ከፍ ማድረግ | . የፓናል ዉይይትና ኽዝባዊ ስብሰባ ማካኼድ . በየወረዳዉ ግንዛቤ ሊያስጨብጡ የሚችሉ ተግባራዊ የልማት ክፍሎች ማቋቋምና ማጠናከር . የድርጅት መግለጫ ጽኹፎች፣ በራሪ ወረቀቶችና ደንቦች ማሰራጨት |
| 2 | ዝቅተኛ የግንዛቤ ኻይል | . የአባላነት ክፍያን ማሰባሰቢያ ስርዓትን ማጠናከር . ገቢ ማስገኛ ተግባሮችን መፍጠር . የረጂ ድርጅቶች ፍላጎት ያገነዘበ የማኽበረሰቡን ችግር ያጤነ ፕሮጀክት መንደፍ |
| 3 | የተወሰነ ማኽበራዊና ኢኮኖሚያዊ አገልግሎት አቅርቦት | . በኻብትና የሰዉ ኻይል መጠቀም . የማኽበረሰቡን አገልግሎቶች መገንባት፣ ማደስና ደረጃዉን ከፍ ማድረግ |
| 4 | የባለሙያዎች ዝዉውር | . በመስኩ ከሚሰሩ ቢሮዎች ጊዜያዊ የተክንክ ዲጋፍ የሰዉ ኃይል መጠየቅ . የሰለጠነዉን የሰዉ ኃይል ለማቆየትና የሠራተኛ መናኸሪያዉንም ሊስብ የሚችል የሚችል ስርዓት መዘርጋት |
| 5 | የሠራተኛ እድገት ደንብና የመገናኛ ስርዓት ያለመኖር | . ችሎታ ያላቸዉንና ፈቃደኛ የኾኑትን በወረዳዉ ዉስጥም ዉጪ የሚኖሩ አባላትን ለማሰራትና ለማቆየት የሚያስችል ስርዓት መዘርጋት . በቀበሌ ደረጃ ሊሰራ የሚችል የሰዉ ኻይል ዩኒት ማቋቋምና ማጠናከር . ስለ ዕድገትና መገናኛ ስርዓት ለማስተዋወቅ በብዙኻን ዘዴዎች፣ በፖስታ ሳጥን ወዘተ. መጠቀም |
| 6 | የመሬት መሸርሸርና የደን መጥፋት | . የኽዝብ ተሳትፎን የሚያካትት የደን አያያዝ አሰራር ማራመድ . የኽዝብ ተሳትፎ ያለበት የአፈርና ዉኻ ተግባራት ማከናወን . የችግኝ ማፍያ ቦታዎች ማስፋፋትና ኽዝቡንም ለተሳትፎ መቀስቀስ . ንቃተ-ኅሊናን ለመፍጠርና የመሬትንና ደን ደኽንነት/ወይም የጥበቃ ዘዴዎችን ለማጠናከር የማኽበረሰብ ዉይይት ማካኼድ |
ተቀፅላ 4- የእጣ ያዦች ስዕላዊ መግለጫ
ማስታወሻ
የዲራሼ ህኽቦች ልማት ማኽበር/ዲኽልማ/ በኢኮኖሚ ጠንካራና ራሱን በራሱ እያነሳሳ ሊሰራ የሚችል ኽዝብ የመፍጠር ዓላማዉን ከግብ ለማድረስ ከላይ ከተመለከቱት እጣ ያዦች ጋርና በነሱም በኩል ለመስራት ፍላጎቱ ነዉ፡፡
ተቀፅላ 5- ሥዕላዊ ጉዳዮችን መለየት
| ተ.ቁ | የሥዕላዊ ጉዳዮች ዝርዝር | ትልቅ ተፅዕኖ አድራጊ | አስቸኳይነት ያለዉ | ወደ ድርጅቱ ራዕይ፣ተልዕኮና ዓላማዎች የሚቀርበዉ |
| 1 | ዝቅተኛ የአቅም ግንባታ | |||
| 2 | ዉስን የገንዘብ አቅም | |||
| 3 | ከፍተኛ የገጠርና የከተማ ድኽነት | |||
| 4 | የኤች አይ ቪ/ኤድስ ክስተት | |||
| 5 | ደካማ የተፈጥሮ ኻብት አያያዝ | |||
| 6 | ፈጣን የኽዝብ ዕድገት | |||
| 7 | እየጠፉ ያሉ የማኽበረሰብ እሰቶች(ትስስሮች)እና ኻገር በቀል ዕዉቀት |
ተቀፅላ 6- የዲኽልማ ድርጅታዊ መዋቅር
ተቀፅላ 7-የሰዉ ኻይል ማቀድ
| ተ.ቁ | የሥራ ማዕረግ | አስፈላጊ | ተጨማሪ | የወር ደመወዝ በብር | የዓመት ደመወዝ | የ3 ዓመት ደመወዝ | አስተያየት |
| 1 | የማኔጅመንት ክፍል | ||||||
| 1.1 | ማናጀር | 1 | 0 | 4,500.00 | 54,000.00 | 162,000.00 | |
| 2 | ፕሮግራም አስተባባሪ ክፍል | ||||||
| 2.1 | ፕሮጀክት አስተባባሪ | 0 | 1 | 4,000.00 | 48,000.00 | 144,000.00 | |
| 2.2 | ፕሮጀክት ኦፊሰር(የእቅድ) | 1 | 0 | 3,500.00 | 42,000.00 | 126,000.00 | |
| 2.3 | የኽዝብ ቅስቀሳ ኦፊሴር | 0 | 1 | 3,500.00 | 42,000.00 | 126,000.00 | |
| 3 | የሰዉ ኻብት አስ/ከፍል | ||||||
| 3.1 | የሰዉ ኻብትና የፋ/አስ/ | 1 | 0 | 3,000.00 | 36,000.00 | 108000.00 | |
| 3.2 | ጥበቃዎች/አትክልተኛ/ | 6 | 6 | 650.00 | 7,800.00 | 23400.00 | |
| 3.3 | ተላላኪ ጽዳት ጠባቂ | 1 | 0 | 650.00 | 7,800.00 | 23400.00 | |
| 3.4 | ንብረት ክፍል | 1 | 0 | 900.00 | 10,800.00 | 32400.00 | |
| 3.5 | ሞተር ነጂ እና ዕቃ ግዢ | 0 | 1 | 950.00 | 11,400.00 | 34200.00 | |
| 3.6 | ፀኻፊ | 1 | 0 | 1,200.00 | 14,400.00 | 43200.00 | |
| 3.7 | መረጃና እስታትስትክስ/መ/ቤት | 1 | 0 | 900.00 | 10,800.00 | 32400.00 | |
| 3.8 | አካዉንታንት | 1 | 0 | 2,500.00 | 30,000.00 | 90000.00 | |
| 3.9 | ገንዘብ ያዥ | 1 | 0 | 2,000.00 | 24,000.00 | 72000.00 | |
| ጠቅላላ ድምር | 15 | 9 | 28,250.00 | 339,000.00 | 1017000.00 |
ማሳሰቢያ
በበፊቱ አወቃቀር፡- 3.4 እና 3.7 በአንድ ሰዉ፣
3.6 እና 3.9 በአንድ ሰዉ የሚተገበሩ ነበር፡
የእንቅስቃሴዎች ዝርዝር በጀትና በዘመን
| 1 | ቀጣይነት ያለዉን የገቢ ምንጭ ማስፋፋት | 2016 | 2017 | 2018 | ጠቅላላ ወጪ |
| 1.1 | ባዛር እያዘጋጃችሁ ገቢ መሰብስብ | 0.36 | 0.36 | 0.36 | 1.08 |
| 1.1.2 | የአባልነት ክፊያን የመሰብሰብ አቅም ማጠናከር | 0.029 | 0.029 | 0.029 | 0.087 |
| 1.1.3 | አዳዲስ ቀጣይነት ያለዉ የገቢ ምንጭ መፍጠርና ገቢ መሰብሰብ | 0.036 | 0.041 | 0.041 | 0.118 |
| 1.1.4 | ያሉትን የገቢ ምንጮች ማጠናከር | 0.0252 | 0.0252 | 0.0252 | 0.151 |
| 1.1.5 | ከረጂ ድርጅቶች የፕሮግራም ፕሮጀክት ገንዘብ ማግኘት | 0.15 | 0.15 | 0.15 | 0.45 |
| 1.1.6 | የማኽበረሰብና የግለሰቦችን መዋጮ አሰባሰብ ማጠናከር | 0.00225 | 0.00225 | 0.00225 | 0.00675 |
| 2.1 | ያሉትን የችግኝ ቦታዎች ማጠናከር | 0.06 | 0.06 | 0.06 | 0.18 |
| 2.1.1 | የጋራ መሬቶችን ደን ማልበስ | 0.00788 | 0.00788 | 0.00788 | 0.0236 |
| 3 | የመጠጥ ዉኻ እና የአከባቢ ጽዳት ሽፋን | ||||
| 3.1 | የመጠጥ ዉኻ ቦታዎችን ማስፋፋት | 0.42 | 0.42 | 0.42 | 1.26 |
| 3.2 | ማኽበረሰቡን የአከባቢና የግል ንፅኽና እንዲጠብቅ ማድረግ(የጋራሽንት ቤት) | 0.3867 | 0.3867 | 0.3867 | 1.16 |
| 4.1 | የዲኽልማ ድርጅታዊ መዋቅሮችን ማጠናከር | ||||
| 4.1.1 | መደበኛና ሌሎች አስፈላጊ ስብሰባዎችን ማካኼድ(የስብሰባዎች ብዛት) | 0.01 | 0.01 | 0.01 | 0.03 |
| 4.1.2 | አዳዲስ ቅርንጫፎችን አቋቁሙነባሮችንም አጠናክሩ | 0.038622 | 0.038622 | 0.038622 | 0.115866 |
| 4.1.3 | የዲኽልማን የአስተዳደር ሠራተኞች አቅም ገንቡ | 0.34412 | 0.34412 | 0.34412 | 1.03236 |
| 5.1 | ኮሚኒኬሽንና የኽዝብ ግንኙነት ማጠናከር | ||||
| 5.1.1 | IEC/BCC ማቴሪያሎችን አሳትሞ ማሰራጨት | 0.01 | 0.01 | 0.01 | 0.03 |
| 5.1.2 | የዲኽልማን ዌብሳይት ማቋቋም | ||||
| 5.1.3 | የዲኽልማን ማስታወቂያ ቦርዶች በግልጽ ቦታ መትከል | 0.01 | 0.01 | ||
| 5.1.4 | የዲኽልማን ቢል ቦርዶች በግልጽ ቦታ መትከል | ||||
| 5.1.5 | ከተባባሪ መያዶች ጋር የግንባር ግንኙነት ማድረግ | 0.0015 | 0.0015 | 0.0015 | 0.0045 |
| 6.1 | መጋቢ መንገዶችን መስራትና መጠገን | 0.1 | 0.1 | 0.1 | 0.3 |
| 7.1 | አምስት አምስት መማሪያ ክፍሎች ያሏቸዉ ተጨማሪ ብሎኮችን መገንባት | 1.5 | 1.5 | 2.0 | 5.0 |
| 7.2 | ለወላጅ አጥና በቀላሉ ሊጠቁ(ሊበላሹ) ለሚችሉ ልጆች ስነ ልቦናዊ ድጋፍ ማድረግ | 0.084 | 0.084 | 0.084 | 0.252 |
| 8.1 | በኤች አይ ቪ ኤድስ ለተጠቁ ተረጂዎች እንክብከቤና ድጋፍ መስጠት | ||||
| 8.1.1 | በኤች አይ ቪ ኤድስ ለተጠቁ ቤተሰቦች የትምኽርት መሣሪያ ድጋፍ መስጠት | 0.168 | 0.168 | 0.168 | 0.504 |
| 8.1.2 | በኤች አይ ቪ/ኤድስ የተጠቁ ቤተሰቦችን በገቢ ማስገኛ እንቅስቃሴ ዉስጥ ማስገባት | 0.3 | 0.3 | 0.3 | 0.9 |
| 8.1.3 | ለኤች አይ ቪ/ኤድስ ተጠቂ ቤተሰቦች የሙያ ት/ት ስልጠና መስጠት | 0.003 | 0.003 | 0.003 | 0.09 |
| 8.2 | በወረዳዉ ዉስጥ ላሉ የኢኮኖሚዉ ተሳታፊ ኽዝብ ስለ ኤች አይ ቪ/ኤድስ ያላቸዉን ግንዛቤ ከፍ ማድረግ | ||||
| 8.2.1 | ለአሰልጣኞች አሰልጣኞች ስልጠና ማዘጋጀት | 0.01254 | 0.01254 | 0.01254 | 0.03762 |
| 8.2.2 | ፀረ-ኤድስ ክበቦችን ማጠናከር | 0.18 | 0.18 | 0.18 | 0.54 |
| 8.2.3 | ኽዝባዊ ዉይይት ማካኼድ | 0.144 | 0.144 | 0.144 | 0.432 |
| 8.2.4 | የኤድስን ምክርና ምርመራ ማስፋፋት | 0.084 | 0.084 | 0.084 | 0.252 |
| 8.2.5 | ንቃት ከፍ ለማድረግያ ወርክሾፖችን ማካኼድ | 0.0945 | 0.0945 | 0.0945 | 0.2835 |
| ጠቅላላ | 4,812,312 | 4,556,606 | 4,972,937 | 14.341855 |
